Խոչընդոտներ և մարտահրավերներ. Նինոծմինդայի ֆերմերները ինչ խոչընդոտների են հանդիպում եվրոպական շուկա դուրս գալու ճանապարհին

Խոչընդոտներ և մարտահրավերներ. Նինոծմինդայի ֆերմերները ինչ խոչընդոտների են հանդիպում եվրոպական շուկա դուրս գալու ճանապարհին

Հայկազ Մանվելյանը 12 տարի է, ինչ զբաղվում է ընտանեկան բիզնեսով, այն է իշխան ցեղատեսակի ձկնաբուծությամբ։ Իր գործունեության սկզբում ամեն ինչ լավ էր ընթանում, կորուստները նվազագույն էին։ Սակայն վերջին տարիներին աշխատանքը դժվարացրել են բազմաթիվ հիվանդությունները, որոնք հանգեցնում են ձկների մեծ կորուստների։ Ձկների համար դեղերը անորակ են։ Եթե ​​ ունենա 20 հազար ձուկ, ապա 10-15 հազար տոննայի վաճառքը ռեկորդային է, քանի որ կորուստը զգալի մաս են կազմում։ Այժմ ձուկը պետք է քաշ հավաքի, որպեսզի պատրաստ լինի վաճառքի։ Ձկների խնամքը բարդ գործընթաց է, որը նման է մեղուների խնամքին՝ պահանջում է մանրակրկիտ ուշադրություն:

Մանվելյանը նշում է, որ ձկնաբուծության զարգացումը կապված է անհրաժեշտ փաստաթղթերի ձեռքբերման մեծ դժվարությունների հետ։ Այս հարցում ոչ ոք աջակցություն ու օգնություն չի ցուցաբերում, միայն գալիս են տուգանելու ու գնում։ Խնդիրը նաև այն է, որ մենք վրացերեն չենք խոսում, ինչն էլ ավելի է բարդացնում իրավիճակը, բայց, բարեբախտաբար, ընտանիքում երեխաները գիտեն լեզուն և օգնում են»։ Ձկները աճեցված են արդեն և պատրաստ են կլինեն վաճառքի երկու տարուց, քանի որ նրանց տարածքում ջուրը սառը է:

Հայկազ Մանվելյանի խոսքով՝ եվրոպական շուկա արտահանումը պահանջում է մեծ ֆինանսական և ռեսուրսային ներդրումներ։ Ապրանքը մեծաքանակ ծավալներով արտահանելը ձեռնտու է, իսկ կիլոգրամով վաճառքը մեծ վնասներ է բերում։ Մանվելյանն իր արտադրանքը հիմնականում վաճառում է տեղում։

Հայկազ Մանվելյանը մասնագիտությամբ ուսուցիչ է և ավելի քան 35 տարի աշխատել է Դիլիֆ գյուղի դպրոցում, որտեղ դասավանդել է մաթեմատիկա։ Դրանից հետո 15 տարի աշխատել է նույն դպրոցում՝ զբաղեցնելով տնօրենի պաշտոնը։ 70-ամյա Մանվելյանը նշում է, որ ձուկ խնամելը 24/7 աշխատանք է, քանի որ տնային գործերը պետք է անի նույնիսկ գիշերը։ «Իշխանը հոսող ջրի կարիք ունի, և անհրաժեշտ է ձկները ժամանակին բաժանել տարբեր հատուկ ջրամբարների՝ հետևելով, որպեսզի նրանք չհիվանդանան։ Անհրաժեշտ է նաև ուշադիր հետևել ջրի ջերմաստիճանին: Ձկների խնամքը բարդ գործընթաց է, այդ թվում՝ ձկնկիթ ստանալը։ Արհեստական ​​պայմաններում իշխանը չի կարող ձվադրել, ուստի յուրաքանչյուր ձուկ պետք է վերցնել և «կթել» ձու ստանալու համար։ Այս գործընթացը սկսվում է նոյեմբերին, իսկ ինկուբացիոն շրջանը տեւում է ավելի քան մեկ ամիս։ Ձկները, ինչպես և մեղուները, շատ փխրուն են և պահանջում են մշտական ​​խնամք, այլապես այն ամենը, ինչ ստեղծվել է տարիների ընթացքում, կարող է կարճ ժամանակում կորչել»։

Մանվելյանը միակ ձկնաբույծը չէ Նինոծմինդայի մունիցիպալիտետում։ Մունիցիպալիտետում գործում է մոտ 15 ձկնաբուծական ձեռնարկություն։

Ամռանը Նինոծմինդայի մունիցիպալիտետի ալպյան գոտին վերածվում է մեղուների կացարանի։ Փեթակներն այստեղ են բերում ոչ միայն տեղի, այլ նաև այլ մունիցիպալիտետների բնակիչները, հատկապես Ախալցիխեի մեղվաբույծները, որպեսզի մինչև ամառվա վերջ ստանան բարձրորակ, էկոլոգիապես մաքուր և համեղ մեղր։ Ամռանը որոշվում է տզերով վարակվելու աստիճանը և անհրաժեշտության դեպքում փեթակները մշակվում են կենսաբանորեն մաքուր պատրաստուկով։ Ինչպես նշվեց, մեղվաբույծները հակաբիոտիկներ չեն օգտագործում, քանի որ դա արգելված է Եվրամիության և Վրաստանի օրենսդրություններով։

Զորքին Չոգանդարյանն ապրում է Սամցխե-Ջավախեթիի տարածաշրջանի Նինոծմինդա քաղաքում և իր կյանքի 60 տարիներից 40-ը ամեն օր սկսում է մեղուների խնամքով։ Մեղվապահի խոսքով, հատկապես ձմռանը պետք է զգույշ լինել, քանի որ մեղուները շատ նուրբ արարածներ են, իսկ այդ ժամանակահատվածում նրանց շատ հեշտ է ոչնչացնել։ Ընդհանուր առմամբ, Չոգանդարյանն ունի մոտ 60 մեղվի փեթակ, և ստացված մեղրը նա հիմնականում իրացնում է հենց տարածաշրջանում։ Բայց նրա մեղրը երբեք չի արտահանվել Եվրոպա, թեև Վրաստանը մի քանի տարի ստորագրել է Եվրամիության հետ Ասոցացման համաձայնագիրը, որի նպատակն է թույլ տալ Զորքին Չոգանդարյանի նման մարդկանց առանց մաքսատուրքերի առևտուր անել եվրոպական երկրներում, ինչը զգալիորեն կբարձրացներ արտադրանքի արժեքը։

Չոգանդարյանը, ինչպես Մանվելյանը, նշում է, որ ավելի ձեռնտու կլիներ մեղրը մեծաքանակ ծավալներով վաճառելը։ «Տեղական շուկան, իհարկե, կարևոր է, բայց առավելագույնը 2-4 կիլոգրամ մեղր են գնում միանգամից։ Սպառողական շուկան փոքր է. Եվրոպա ապրանք արտահանելու հնարավորությունը, անշուշտ, հսկայական խթան կհանդիսանա, բայց ֆինանսներ են պետք»,- ասում է Չոգանդարյանը։

Փորձառու մեղվապահը նշում է, որ կան մի քանի պատճառներ, որոնք էլ ավելի են բարդացնում աշխատանքը։ Առաջինը այն է, որ մեղվապահը ստիպված է լինում մենակ տեղափոխել մեղվի փեթակները մի վայրից մյուսը, քանի որ մարդիկ վախենում են մոտենալ փեթակներին, իսկ երկրորդը՝ մեծածախ շուկա չունենալն է։

Radio NOR · Урожай и мед из Ниноцминды: истории фермеров в борьбе за выход на европейский рынок

Անցյալ տարի մեղվաբույծը լավ բերք է ունեցել, բայց չի կարողացել ամբողջը վաճառել, քանի որ այլ մունիցիպալիտետներից մեղր են բերել ու ավելի էժան գնով վաճառել։ Մեկ լիտր մեղրի գինը 2022 թվականին 25-30 լարի էր։ Այս տարի, ըստ Չոգանդարյանի, դեռ պարզ չէ՝ լավ բերք կլինի, թե ոչ, քանի որ եղանակը վատ է։ Մեղվապահը մտահոգություն է հայտնում, որ մեղուները սկսել են սատկել կարտոֆիլագործության մեջ օգտագործվող թունաքիմիկատների պատճառով։ Միևնույն ժամանակ նշում է, որ չեն կարող սեփականատերերից պահանջել, որ նրանք իրենց ցանքատարածությունները դեղորայքով չբուժեն։ «Ես խնամում եմ մեղուները սեփական փորձով, երբեմն էլ օգտվում եմ համացանցից ստացվող խորհուրդներից։

որ մեր մեղվաբույծները տեղեկացված չեն, նրանք չեն կարող իրենց արտադրանքը արտահանել արտերկիր։

Զորքին Չոգանդարյանը և Հայկազ Մանվելյանը, ինչպես տարբեր ապրանքներ արտադրող բոլոր ֆերմերները, նշում են, որ իրենք չեն կարողանա իրենց ապրանքը բերել եվրոպական շուկա, քանի որ դա պայմանավորված է ֆինանսների և անհրաժեշտ տեղեկատվության բացակայության պատճառով։ Իսկ եթե կա ինչ-որ կազմակերպություն, որը կօգնի մեծածախ ծավալներով արտահանել իրենց արտադրանքը Եվրոպա, ապա իհարկե ավելի լավ կլինի։

Վրաստանում ստեղծվել է հավատարմագրված լաբորատորիաների ցանց, որոնք ունեն անհրաժեշտ սարքավորումներ և անցկացնում են արտադրանքի որակի ստուգումներ և տրամադրում են հավաստագիր, թե արդյոք արտադրանքը համապատասխանում է եվրոպական չափանիշներին։ Նինոծմինդայի մեղրը համարվում է բարձրորակ ալպիական արտադրանք։ Եթե ​​մեղվապահները հետևեն բոլոր կանոններին, ապա տեղական մեղրը շատ օգտակար է և որակյալ։

DCFTA-ն խորը և համապարփակ ազատ առևտրի գոտի է (Համապարփակ ազատ առևտրի գոտու համաձայնագիր), որը նախատեսում է արտոնյալ առևտրի ռեժիմ և հնարավորություն է տալիս վրացաբնակ ձեռնարկատերերին իրենց արտադրանքը տեղաբաշխել ԵՄ միասնական շուկայում՝ առանց սակագնային խոչընդոտների: ԽՀԱԱՀ-ն ունի որոշակի կանոններ. Փոքր և միջին ձեռնարկությունները, որոնք հետաքրքրված են ԽՀԱԱՀ-ով, պետք է իմանան հետևյալը. արդյոք ապրանքը համապատասխանում է որակի բոլոր պահանջներին, թե ոչ, անհրաժեշտ է գործընկեր գտնել ԵՄ շուկայում։

Ինչու՞ է ձեռնտու դուրս գալ եվրոպական շուկա

1․ Եվրոպական շուկան աշխարհի ամենամեծ և ամենազարգացած շուկաներից մեկն է։ Այն համախմբում է ավելի քան 500 միլիոն սպառողների, ինչը ստեղծում է տարբեր ապրանքների և ծառայությունների հսկայական պահանջարկ։ Սա նշանակում է, որ արտադրողները մուտք ունեն դեպի հսկայական լսարան և կարող են գտնել նոր հաճախորդներ և գործընկերներ իրենց արտադրանքի համար:

2․ Գնողունակության բարձր մակարդակ. Եվրոպական շուկան բնութագրվում է իր սպառողների գնողունակության բարձր մակարդակով: Սա նշանակում է, որ Եվրոպայում մարդիկ կարող են իրենց թույլ տալ ավելի թանկ և ավելի լավ ապրանքներ գնել: Սա հնարավորություն է տալիս վաճառել ապրանքներ ավելի բարձր գնային կատեգորիայով և ավելացված արժեքով:

3․Խիստ ստանդարտներ և որակի չափանիշներ: Եվրոպական Միությունն ունի սննդի, ապրանքների և ծառայությունների որակի խիստ չափանիշներ։ Սա ներառում է անվտանգության, բնապահպանական կայունության և արտադրության ստանդարտներին համապատասխանության պահանջներ: Արտադրողների համար, որոնք կարող են համապատասխանել այս չափանիշներին, հնարավորություններ կան մրցակիցների նկատմամբ առավելություն ձեռք բերելու և եվրոպացի սպառողների վստահությունը շահելու համար:

Սակստատի տվյալներով՝ անցյալ տարի արտահանվել է 171,15 հազար դոլար արժողությամբ 50,11 տոննա վրացական մեղր, իսկ այս տարի՝ 26,23 տոննա՝ 196,19 հազար դոլարի արժողությամբ։ Ըստ այդմ՝ ստացվում է, որ եթե 2022 թվականի հունվար-մարտին մեկ տոննա մեղրը արտերկրում վաճառվել է միջինը 3415 դոլարով, ապա այս տարվա առաջին եռամսյակում այդ գումարը հասել է 7480 դոլարի (աճը 119%)։

Opinion, pooling and voting