Ախալքալաքում քննարկվել են անօթևան շների խնդրի հնարավոր լուծումները

Հուլիսի 19-ին, Ախալքալաքի մունիցիպալիտետի սակրեբուլոյում գումարվել է բյուրոյի նիստ, որի ընթացքում քննարկվել է մունիցիպալիտետում անօթևան շների հարցը։ Գրում է Ջավախքի լրատվական կենտրոնը․

Մի քանի հասարակական կազմակերպություններ նամակով դիմել են Ախալքալաքի մունիցիպալիտետի Սակրեբուլոյին՝ առաջարկելով աշխատել տեղական ինքնակառավարման մարմինների հետ՝ անօթևան շների հետ կապված խնդիրների լուծման արդյունավետ ուղիներ գտնելու համար։

Ախալքալաքի մունիցիպալիտետի սակրեբուլո են դիմել «Բաց սահմաններ», «Կանաչ խաչմերուկ», «Ախալքալաքի բիզնես կենտրոն», «Ապագայի կորպուս», «Մեծահասակների կրթության կենտրոն», «Ախալքալաքի զարգացման խումբ (LAG)» հասարակական կազմակերպությունները։

Ախալքալաքում անօթևան շների հարձակումների խնդիրն այս տարի առավել լուրջ է, բազմաթիվ հարձակումներ են գրանցվել մարդկանց, այդ թվում՝ երեխաների վրա։ 2023 թվականի վեց ամիսների ընթացքում շները 74 անգամ հարձակվել են մարդկանց վրա: Նշենք, որ անցյալ տարի ողջ տարվա ընթացքում ընդամենը 10 անգամ ավելի շատ հարձակում է եղել։

«Կանաչ խաչմերուկ» ՀԿ-ի նախագահ, Jnews-ի լրագրող Քրիստինե Մարաբյանը թվերով ներկայացրեց խնդիրը, ինչը վկայում է թափառող շների հարցում առկա համակարգի անարդյունավետության մասին (բռնում, ստերջացում), վերջինս ներկայացրեց նաև աշխարհի տարբեր երկրներում այս խնդրի լուծման փորձը, ներառյալ՝ ԱՄՆ-ը եւ Եվրոպան։ Մասնավորապես, նա ավելի մանրամասն անդրադարձավ Էստոնիայի փորձին, որտեղ 30 տարի առաջ այնպիսի իրավիճակ էր, ինչպիսին հիմա Վրաստանում է։

Այսպես, ըստ տեղեկությունների, որոնք լրագրողն ուսումնասիրել է իր «Անմեղ մեղավորները. Ախալքալաքի անօթևան շները» հոդվածում Էստոնիայի մունիցիպալիտետները ֆինանսապես աջակցում են կենդանիներին պահելուն ապաստարանում առաջին 14 օրվա ընթացքում։ Էստոնական Varjupaikade MTÜ ոչ կառավարական կազմակերպությունը, որը մասնագիտացած է ապաստարաններում կենդանիներին օգնելու հարցում, 15-րդ օրվանից հետո խնամում է կենդանիներին և պահում նրանց միայն էստոնացիների նվիրատվությունների շնորհիվ։ Կենդանիների համար նոր տներ գտնելու համար ապաստարանից միջինը երեք ամիս է պահանջվում:

Ախալքալաքում անօթևան շների խնդրի հնարավոր լուծումը կենդանիների փոքր կացարանների ստեղծումն էր, ինչպես նաև տուգանքներ այն մարդկանց համար, ովքեր իրենց ընտանի կենդանիներին փողոց են նետում։ Քննարկվել է նաև շների կողմից հարձակման ենթարկված մարդկանց ծառայության դիմաց վճարման մասին։

«Մենք ունենք ապաստարաններ ամբողջ հանրապետությունում, բայց հիմնականում մեծ քաղաքներում: Կա կարծիք, որ ապաստարանների կառուցումը կապված է մեծ ֆինանսների հետ: Բանն այն է, որ ոչ միայն ապաստարանի հիմնումն է մեծ ֆինանսների հետ կապված, այլ նաև կենդանիների խնամքը: Գումարած, խնդիր է նաև շներին մեծ քաղաքներ տեղափոխելը: Մենք չգիտենք, թե իրականում որքանով են այդ շները օգնություն ստանում, ստերջացվում են, քանի որ որևէ վերահսկողություն չկա»,- ասում է Քրիստինե Մարաբյանը։

Խնդրի լուծման ՀԿ-ի տեսլականը ներկայացնելուց հետո նիստին ներկա սակրեբուլոյի պատգամավորները և քաղաքապետարանի աշխատակիցները հանդես եկան իրենց հարցերով և առաջարկներով։ Հարցի քննարկման արդյունքում հնչեցին տարբեր տեսակետներ, սակայն այս խնդրի լուծումը, ըստ քննարկումների, սակրեբուլոյի առաջնահերթություններից է։

«Կարծում եմ՝ սկզբում դժվար կլինի և հնարավոր կլինի շներին տեղավորել, և այս մեթոդով, ամենայն հավանականությամբ, հնարավոր կլինի վերահսկել թափառող շների թիվը, իսկ նրանք, ովքեր շուն կպահեն, կիմանան, որ պատասխանատվություն ունեն օրենքի առջև, քանի որ արդեն պարզ կլինի, թե ով է տարել տվյալ շանը։ Հարցրեք, որտեղ ուզում եք, ամենուր, Վրաստանում թիվ մեկ խնդիրը թափառող շներն են անվանում։ Գուցե մենք մտածում ենք, որ սա փոքրիկ խնդիր է, բայց բնակչության համար անվտանգության խնդիրը լուծելը կարող է լինել ավելի կարևոր, քան ասֆալտը»,- իր ելույթում ասաց Սակրեբուլոյի նախագահ Նաիրի Իրիցյանը:

Որպես խնդրի հնարավոր լուծումներ՝ Ախալքալաքի տեղական իշխանությունները նշել են հետևյալը.

· Անօթևան շների համար ապաստարանի կառուցում և հարցի հետագա լուծում (դիտարկվում է 30-50 տեղանոց ապաստարանի տարբերակը):

· Հարցը լուծվելու դեպքում, հանրությանը իրազեկել այն մասին, որ շների տերերը, եթե չեն ցանկանում իրենց շները ձագեր ունենան, պետք է տեղեկացնեն մունիցիպալիտետին, որպեսզի դրանք տեղափոխվեն ապաստարաններ:

· Տուգանքներ առանց դնչկալի շան տերերի համար՝ համաձայն գործող օրենսդրության:
· Հնարավոր է նաև կիրառվի էստոնական մեթոդը, որը ներառում է անօթևան շանը մարդասիրաբար քնեցնելը, եթե որոշակի ժամանակահատվածում շան համար տեր չգտնվի։

Բյուրոն միաձայն որոշում կայացրեց համապատասխան նամակ գրել Սամցխե-Ջավախքի շրջանի պետական հանձնակատարի վարչակազմին՝ խնդիրը հետագայում համատեղ լուծելու համար։

---

---