Իմ գյուղում կանայք առավոտյան ժամը 5-ին վեր են կենում ու սկսում աշխատել
«Իմ գյուղում կանայք արթնանում են առավոտյան ժամը հինգին, երբեմն նույնիսկ չորսին։ Տասնյակ կովեր կթում են, իսկ հետո՝ առավոտյան ժամը յոթին, բաց թողնում դաշտեր՝ արածելու։
Տուն վերադառնալուց հետո սկսում են տնային գործերը։ Նախաճաշ են պատրաստում ընտանիքի համար, երեխաների համար՝ հետո ամբողջ օրը աշխատում են դաշտերում։
Խոզեր, կովեր, հավեր – ամեն ինչ պետք է խնամվի կնոջ կողմից:
Դժվար է ապրել մի գյուղում, որտեղ ձեռքի աշխատանքից բացի ոչինչ չունես։ Ոչ զվարճանք, ոչ էլ զարգացման համար ոչինչ»,- ասում է 24-ամյա Անատոլյա Մկրտչյանը, ով ապրում է Ջավախքի Ախալ Խուլգումո գյուղում։
Անատոլյան ուսանող է, մասնագիտանում է տարրական կրթության մեջ: Ունի մեկ տարեկան որդի, ապրում է ամուսնու և նրա ծնողների հետ։
Թեեւ սովորում է ուսուցչի մասնագիտությունը, սակայն դժվարանում է ապագայի ծրագրերը կապել հայրենի գյուղի հետ։ «Այստեղ ոչինչ չկա, ոչ երեխաների, ոչ փառքի համար, ազատ ժամանակ զվարճանալու, զարգանալու և գոնե ինչ-որ բանով ծանր կյանքը վայելելու համար»,- մեզ ասում է Անատոլիան։
«Պատկերացրեք մի գյուղ, որտեղ յոթ ամիս ձմեռ է, ճանապարհ չկա, մանկապարտեզ չկա։ Մենք միայն դպրոց ունենք, բայց երեխաները ոչ մարզադաշտ ունեն, ոչ գյուղի ժամանցի կենտրոն, ոչ հրապարակ, ոչ էլ խաղահրապարակ, որտեղ երեխաներն ու մեծերը դասերից հետո զվարճանան։
Գյուղում կանանց համար ավելի դժվար է ապրել, քանի որ մանկապարտեզ չկա, երեխաները ստիպված են անընդհատ տանը մնալ։
Գյուղում մանկապարտեզի տարիքի 15-18 երեխա ունենք, թեև ասացին, որ չեն կարող մեզ համար մանկապարտեզ բացել։ Այնուամենայնիվ, դա շատ լավ կլիներ մեզ՝ կանանց համար, քանի որ գոնե մի քանի ժամ կհանգստանայինք։ Բացի այդ, երեխաներն ավելի կզարգանան մանկապարտեզում, կսովորեն շփվել և սովորել վրացերեն»,- մեզ ասում է Անատոլյան։
Գյուղի դպրոցում սովորում է 40 աշակերտ։ Մենք տարիներ շարունակ վրացերենի ուսուցիչ չենք ունեցել, հիմա ունենք, բայց անգլերենի ուսուցիչ չունենք, դասերը երբեմն առցանց են անցկացվում։
Անատոլիան ասում է, որ տարիներ առաջ գյուղից ոչ ոք բարձրագույն կրթություն չի ստացել, սակայն այսօր այս իրավիճակը փոխվել է, և բոլոր ծնողները ցանկանում են փոխել իրենց երեխաների կյանքը։
«Մեր գյուղը քաղաքից շատ հեռու է ու դժվար է հեռու գնալ, բայց այս գյուղում հեռանկար չկա։
Բոլորն էլ քրտնաջան աշխատում են՝ թե՛ կանայք, թե՛ տղամարդիկ, բայց կանանց գործը շատ ավելի դժվար է, քանի որ բանջարեղենից, արտերից ու անասուններից բացի, նրանք պետք է հոգ տանեն նաև տան մասին, երեխաներին խնամեն և ճաշ պատրաստեն։
Այստեղ դուք չեք կարող աշխատանք գտնել: Եթե ֆիզիկապես չես աշխատում, չես կարող քեզ պահել։ Մոտակայքում Փարավան լիճն է, և տղամարդիկ ձուկ են բռնում և վաճառում հարևան գյուղերում կամ քաղաքում։
Ընտանիքների մեծ մասը շատ անասուններ ունի, ուստի լավ կլիներ գյուղի մոտ բացել կաթնամթերքի փոքր գործարան, գոնե պանիր առաքեինք, կամ գոնե ձկան գործարան, որ մարդիկ աշխատեն»,- ասում է Անատոլյան։
Նրա խոսքով, անասունների խնամքը շատ ծանր աշխատանք է. Քանի որ կլիման խիստ է, իսկ ձմեռը երկար է տևում, ամռանը խոտ հավաքելու համար մեծ ջանքեր են պահանջվում։ Եթե տարին չոր է, խոտն ընդհանուր սակավ է, և գյուղացին ստիպված է խոտ գնել, ինչը նրանց համար վնաս է։
«Մենք ունենք ընտանիքներ, որոնք ունեն հազարավոր ոչխարներ, իսկ ոչխարներին խնամելը շատ դժվար է։ Ձմռանը պետք է տանել Կախեթի և այնտեղ ճամբարել, քանի որ այստեղ կլիման շատ ցուրտ է։ Ամռանը պետք է նորից գալ այստեղ։
Ճանապարհը հարմար չէ: Գյուղում նույնիսկ գազ չունենք, ինչը մեծ թերություն է։ Մենք ունենք Փարավանա լիճ, և այնտեղ կարող են զբոսաշրջային կենտրոն սարքել, կամ ինչ-որ բան, որը հետաքրքիր կդարձնի այս վայրը։
Լավ կլիներ, որ գյուղում ինչ-որ բան փոխվեր։ Եթե ունենայինք այգի, խաղահրապարակ, ժամանցի վայրեր, գոնե զբոսանքի համար փոքրիկ այգի, մարդիկ այլեւս չէին մտածի գյուղից հեռանալու մասին։
Ես նույնպես դժվարանում եմ ապագան կապել այս գյուղի հետ։ Ես էլ եմ մտածում հեռանալու մասին»,- մեզ ասում է Անատոլյան։batumebeli.ge
Opinion, pooling and voting
