«Մեր նպատակն է ընդլայնել երիտասարդների հնարավորությունները և նպաստել նրանց ինտեգրմանը»․ Շորենա Թեթվաձե

Օտարերկրյա ազդեցության մասին օրենքը էական ազդեցություն ունի հասարակական կազմակերպությունների և լրատվամիջոցների գործունեության վրա։ Օրենքը պահանջում է, որ վերջիններս նրանք գրանցվեն որպես օտարերկրյա ազդեցության գործակալներ:

Հասարակական կազմակերպություններից պահանջվում է ֆինանսական հայտարարագրեր ներկայացնել կառավարություն, ինչը բարդացնում է նրանց աշխատանքը և սպառնում է նրանց գոյությանը։

2023 թվականին Վրաստանի խորհրդարանը մտադիր էր օրենք ընդունել, որով անկախ ԶԼՄ-ները և Արևմուտքի կողմից ֆինանսավորվող քաղաքացիական կազմակերպությունները կհայտարարվեն պետության թշնամիներ, և այդ օրենքը ընդունեց նույն տարվա մարտի 7-ին։ Օրենքի ընդունմանը հաջորդեցին հասարակական բողոքի ակցիաներ ու ելույթներ։ Հանրահավաքներ են տեղի ունեցան ինչպես Վրաստանում, այնպես էլ նրա սահմաններից դուրս՝ տարբեր երկրներում։ Միջազգային ուսանողներն ու միգրանտները ևս բողոքի ակցիա անցկացրին օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին օրենքի դեմ:

Ախալքալաքի մեծահասակների կենտրոնը ֆինանսավորվում է DVV International-ի կողմից 2006 թվականից: Կենտրոնի նպատակը մեծահասակների վերապատրաստումն ու նրանց զբաղվածության հետագա խթանումն է: Radio NOR-ը զրուցել է Ախալքալաքի մեծահասակների կենտրոնի տնօրեն Շորենա Թեթվաձեի հետ։

«Կրթության ոլորտում մենք փորձում ենք նպաստել էթնիկ բնակչությանը: Մեր կենտրոնն աշխատում է հինգ ոլորտներում՝ անձնական և մասնագիտական զարգացում, ֆինանսական կրթություն, քաղաքացիական ներգրավվածություն, քաղաքացիական կրթություն: Մենք աշխատում ենք նաև երիտասարդների հետ և կազմակերպում ենք մշակութային միջոցառումներ և դասընթացներ։ Մեր նպատակն է ակտիվացնել երիտասարդներին և նպաստել նրանց ինտեգրմանը։ 2006 թվականից ի վեր մոտ հազար շրջանավարտ օգտվել է մեր աջակցությունից։ 2006 թվականից ի վեր մոտ հազար շրջանավարտ օգտվել է մեր օգնությունից։ Մենք ունենք և՛ արհեստական, և՛ լեզվական դասընթացներ անձնական և մասնագիտական կրթության ոլորտում, կենտրոնանում ենք բնակչության կարիքների վրա և դասընթացներ ենք անցկացնում՝ հաշվի առնելով նրանց կարիքները»,- ասում է Շորենա Թեթվաձեն։

«Հաշվապահական դասընթացների հանրային պահանջարկը շատ մեծ է, մեր հիմնական շահառուները կանայք են, մենք ավելի շատ աշխատում ենք կանանց հետ և խրախուսում նրանց ակտիվանալ և ներգրավվել հասարակության մեջ: Երիտասարդության ոլորտում ունենք տարբեր երիտասարդական ակումբներ․ երիտասարդներն ակտիվորեն մասնակցում են ԱՄՆ-ի կողմից ծրագրված միջոցառումներին, ստանում են լրացուցիչ գիտելիքներ և զարգացնում սոցիալական պատասխանատվությունը։ Օգնում ենք նաև գյուղական բնակչությանը։ Ինչ վերաբերում է երիտասարդներին, ապա մեր ERASMUS+ ծրագրի մասնակիցներից մեկը մեկնել է Գերմանիա սովորելու և այսօր շարունակում է կրթություն ստանալ ու աշխատել այնտեղ»,- ասում է Շորենա Թեթվաձեն։

2024 թվականի ապրիլի 4-ից Վրաստանի խորհրդարանի առջև բողոքի ցույցեր էին անցկացվում՝ կապված «օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին» ռուսաստանյան օրենքի ընդունման հետ։ Բողոքի ակցիաները կազմակերպվել էին հասարակական կազմակերպությունների և երիտասարդական շարժումների կողմից, որոնց մասնակցում էին քաղաքացիական հասարակության ակտիվիստներ և հասարակ քաղաքացիներ։ Այն իրավաբանական անձինք, որոնց բյուջեն կազմում է օտարերկրյա ֆինանսավորման առնվազն 20 տոկոսը, կստանան «օտարերկրյա ազդեցություն ունեցող կազմակերպությունների» կարգավիճակ։ Սա վրացական լրատվամիջոցների և հասարակական կազմակերպությունների բացարձակ մեծամասնությունն է, որոնք հիմնականում աշխատում են արևմտյան հիմնադրամների հետ։ Չնայած հասարակության ջանքերին, խորհրդարանը երրորդ և վերջին ընթերցմամբ պաշտպանեց այսպես կոչված «ռուսական օրենքը»: Այս օրենքը բացասաբար է անդրադառնում և սահմանափակում ազատ ու անկախ լրատվամիջոցների, հասարակական կազմակերպությունների, ԶԼՄ-ների աշխատանքը, ինչը բնականաբար կազդի բոլորի վրա։ Ռուսաստանում և Բելառուսում այսօր «գործակալներ» են մարզիկները, երաժիշտները, արվեստագետները, գրողները և տարբեր հայացքներ ունեցող մարդիկ։ Նրանցից ոմանք գտնվում են բանտում, իսկ մյուսներն ընդհանրապես լքել են երկիրը։

Օգոստոսի 1-ից բոլոր այն հասարակական կազմակերպությունները և լրատվամիջոցները, որոնց տարեկան ծավալը 20%-ից ավելի է օտարերկրյա պետություններից, պարտավոր են գրանցվել որպես օտարերկրյա անվտանգության կազմակերպություն և լրացնել ֆինանսական հայտարարագիր, հակառակ դեպքում կենթարկվեն տուգանքների, իսկ ծայրահեղ դեպքում գույքի բռնագրավումը կբռնագանձվի, իսկ կազմակերպությունը կփակվի։ «Թափանցիկության մասին 2024» օրենքը խորհրդարան է մտցվել ապրիլի 4-ին:

Առավել մանրամասն NOR ռադիոյի աուդիոնյութում Ախալքալաքի մեծահասակների կենտրոնի տնօրեն Շորենա Թեթվաձեի հետ․