Անտառները զբաղեցնում են Վրաստանի տարածքի 40%-ը։ Շարունակվող կլիմայական փոփոխությունները՝ լինեն ջերմաստիճանի բարձրացում, թե մարդկային գործոններ, մարտահրավեր են անտառների համար և մեծացնում հրդեհների վտանգը:
Անտառավերականգնման գործընթացը կապված է երկար ժամանակի հետ։
Անտառների վերականգնման մի քանի եղանակ կա՝ մեկը՝ հրդեհից վնասված հողի հեռացում և արհեստական անտառավերականգնում, և երկրորդ՝ դեգրադացված անտառային տարածքի շրջափակում, որպեսզի այն կարողանա վերականգնել ինքն իրեն որոշակի ժամանակահատվածում:
BPN-ը հետաքրքրվել է, թե հանրապետությունում ինչ վիճակում են անտառային հրդեհները, ինչն է անտառային հրդեհների պատճառ և որո՞նք են կանխարգելիչ միջոցառումները։ Այս մասին խոսել է CENN-ի բնապահպան Վախո Չիտիշվիլին։
Ի՞նչ վիճակում են Վրաստանում անտառային հրդեհները. Նախորդ տարիների համեմատ ինչպե՞ս են փոխվել տվյալները։
Ստույգ վիճակագրություն չեմ կարող ասել, բայց 2019-2021 թվականներին ավելի մեծ հրդեհներ են եղել (եթե չհաշվենք 2017 թվականի Բորժոմիի հրդեհը)։ Կոնկրետ այս սեզոնը տարբերվում է նախորդ տարվա համեմատ, ջերմաստիճաններն այնքան բարձր չեն, որքան նախորդ տարի, ուստի ես կենթադրեի, որ հրդեհների թիվը նվազել է և ոչ այնքան, որքան նախորդ տարիներին:
Ի՞նչը կարող ենք անվանել որպես հրդեհի հիմնական պատճառ և որո՞նք են Վրաստանում հրդեհների ամենատարածված պատճառները
Հրդեհների 95%-ից ավելին առաջանում է մարդու անփութության հետևանքով։
Որքանո՞վ է կլիմայի փոփոխությունը մեծացնում անտառային հրդեհների վտանգը
Կլիմայի փոփոխությունը հրդեհների պատճառներից մեկն է։ Փաստ է, վերջին տարիներին մենք տեսանք, թե որքան լուրջ է իրավիճակը Ամերիկայի շատ նահանգներում, Եվրոպայում, ինչպես նաև Ավստրալիայում երկու տարի առաջ Ավստրալիայի պատմության մեջ ամենամեծ հրդեհն էր։ Այս ամենը պայմանավորված է կլիմայի փոփոխությամբ, ամբողջ աշխարհում ջերմաստիճանը բարձրացել է միջինը 2 աստիճանով, բայց դա չի նշանակում, որ այն բարձրացել է ամենուր, դա նշանակում է, որ տվյալ տարածքում ավելի շատ երաշտներ կան, քան նախորդ տարիներին, և այս միտումըև մեծացնում է հրդեհի տարածման ռիսկը։
Վրաստանում անտառային հրդեհների առումով կլիմայի փոփոխության նկատելի ազդեցություն կա՞
Վրաստանն այնպիսի տարածքում է գտնվում, որ առայժմ չունենք այնպիսի բարձր ջերմաստիճան, ինչը չէինք կարող ասել Հունաստանի, Թուրքիայի հարավային տարածքների մասին։ Մեր պարտականությունն է պատրաստ լինել, քանի որ կլիման փոխվում է։ Եթե նայենք ԱՄՆ-ի օրինակին, չէինք պատկերացնում 100 հազար հեկտարի վրա տարածվող հրդեհները, հիմա սա ընդհանուր իրականություն է։ Պետք է դիմակայել այս իրականությանը, հարմարվել, բացահայտել ռիսկերը և արագ արձագանքել հրդեհի դեպքում։
Ո՞ր միջոցը կարող էր լինել անտառային հրդեհները կանխելու համար
Ամենամեծ կանխարգելումը իրազեկումն է։ Հրդեհների մեծ մասն առաջանում է մարդու անփութության հետևանքով։ Էական է, որ ցանկացած տարիքի, ցանկացած մասնագիտության մարդկանց տրվի ճիշտ տեղեկատվություն այն մասին, թե ինչն է առաջացնում հրդեհ և որքան կարևոր է զգույշ լինել և հետևել չափանիշներին:
Հիշեցնենք, որ անտառների համապետական հաշվարկների արդյունքներով դեգրադացված է Վրաստանի անտառային տարածքների 35,4%-ը (որը հավասար է 807 178 հեկտարի)։ Սա նշանակում է, որ Վրաստանում գոյություն ունեցող անտառները չեն կարող իրենց գործառույթը կատարել։