Վրաստանի ժողովրդավարական իրավիճակը տագնապալի է. TI զեկույց

TI (Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ Վրաստան) ՀԿ-ն զեկույց է հրապարակում ժողովրդավարական միջավայրի համար կարևոր չորս ոլորտներում (հակակոռուպցիոն միջավայր, դատական ​​համակարգ, խորհրդարանական վերահսկողություն և մեդիա միջավայր) առկա իրավիճակի վերաբերյալ: Աշխատանքն ընդգրկում է 2020-ից 2024 թվականն ընկած ժամանակահատվածը:

Կազմակերպությունը նշում է, որ վերջին 4 տարիներին՝ վճռական խորհրդարանական ընտրություններից առաջ, երկրում տիրող իրավիճակը ժողովրդավարության տեսանկյունից տագնապալի է։

Մասնավորապես.

• շարունակվել և խորացել է պետության յուրացման գործընթացը
• բարձր մակարդակի կոռուպցիայի անպատժելիությունը հասել է կլեպտոկրատիայի մակարդակի
• կլանային իշխանությունն էլ ավելի է ամրացել դատական ​​համակարգում
• Խորհրդարանական վերահսկողությունը մնացել է ձևական
• Քննադատող լրատվամիջոցների համար թշնամական միջավայր է ստեղծվել, իսկ լրագրողական գործունեությունը հայտնվել է սպառնալիքի տակ

«Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ Վրաստան» զեկույցի հիմնական արդյունքները

Հակակոռուպցիոն միջավայր

• ապացուցված է, որ պետության յուրացման գործընթացը շարունակվել և խորացել է
• վերջին 4 տարիների ընթացքում հատկապես սրվել է բարձր մակարդակի կոռուպցիայի խնդիրը. հստակորեն հայտնվեցին կլեպտոկրատական ​​կառավարման նշաններ
• չնայած այն հանգամանքին, որ ստեղծվեց Հակակոռուպցիոն բյուրոն, որն ի սկզբանե արժանացավ դրական գնահատականի, այն արդյունավետ չդարձավ կոռուպցիայի դեմ պայքարում, քանի որ այն նույնպես ընկավ «յուրացված» պետական ​​կառույցների շարքը
• բացի Հակակոռուպցիոն բյուրոյի ստեղծումից, Վրաստանի կառավարությունը չի կատարել Եվրահանձնաժողովի հակակոռուպցիոն պահանջները և Վենետիկի հանձնաժողովի առաջարկությունները։

Դատական ​​համակարգ

• Վրաստանի իշխանությունները հրաժարվել են կատարել դատարանի վերաբերյալ ԵՄ պահանջները
• շարունակվել է դատաիրավական համակարգում առկա պրակտիկան՝ ուժեղացնելով, այսպես. «կլանային» կանոն՝ օրենսդրության հետագա վատթարացմամբ և դատական ​​համակարգում կլանին մոտ նոր աշխատողների ընտրությամբ ու առաջխաղացումով
• ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի կողմից «կլանը» ղեկավարող դատավորների նկատմամբ պատժամիջոցների սահմանումը պարզ դարձրեց, թե որքան խորն է կոռուպցիայի մեջ ներքաշված ազդեցիկ դատավորների խումբը, որը վերահսկում է ողջ դատական ​​համակարգը
• կլանային դատաիրավական համակարգը հնազանդորեն հետևում էր իշխանությունների հրահանգներին՝ խաղաղ ցույցերի մասնակիցներին հետապնդելու հարցում
• կառավարության կողմից վերահսկվող կլանային դատական ​​համակարգը նույնպես ակտիվորեն ներգրավված էր քաղաքական գործիչների և քննադատող լրատվամիջոցների ներկայացուցիչների նկատմամբ քրեական հետապնդման մեջ:

Խորհրդարանական վերահսկողություն

• Խորհրդարանական վերահսկողությունը շատ դեպքերում չի անդրադարձել երկրի համար կարևոր խնդիրների, այդ թվում՝ կոռուպցիայի: Խորհրդարանական վերահսկողության մեխանիզմները մեծամասնությունն օգտագործում էր հիմնականում նեղ կուսակցական նպատակներով
• Covid-ի համաճարակի պատճառով առաջացած ճգնաժամի ընթացքում խորհրդարանը փաստացի հրաժարվեց կատարել իր վերահսկողական գործառույթը գործադիր իշխանության նկատմամբ
• Անվտանգության ոլորտի խորհրդարանական վերահսկողությունը պաշտոնական էր: Խորհրդարանը չկատարեց Եվրահանձնաժողովի խնդրանքը՝ ուժեղացնել վերահսկողությունն այս հատվածում
• ընդդիմության դերը վերահսկողության գործընթացում զգալիորեն թուլացավ՝ խորհրդարանական մեծամասնությունը արհեստական ​​խոչընդոտներ ստեղծեց ընդդիմության համար, որպեսզի չկարողանա վերահսկել իշխանությանը։

Մեդիա միջավայր

• Լրատվամիջոցների միջավայրի վատթարացումից հետո վերջին 4 տարիների ընթացքում ի հայտ են եկել տագնապալի միջադեպեր, ինչպիսիք են զանգվածային հարձակումները լրագրողների վրա և բռնությունները, որոնք հանգեցրել են TV Pirveli-ի օպերատորի մահվան: Եվ նաև դատական ​​գործեր հարուցեցին քննադատական ​​հեռարձակող ընկերությունների սեփականատերերի և հիմնադիրների դեմ և ձերբակալեցին նրանց
• Արդարադատության համակարգի, կապի հանձնաժողովի և կառավարության կողմից ղեկավարվող այլ կառույցների օգտագործումը քննադատական ​​լրատվամիջոցների դեմ տագնապալի է
• Առանձնակի վտանգ են ներկայացնում իշխող մեծամասնության կողմից ընդունված մի շարք օրենքներ ու կանոնակարգեր, որոնք էլ ավելի են սահմանափակում ու բարդացնում լրագրողական գործունեությունը։

---

---