GIPA Media Lab-ը՝ ԱՄՆ դեսպանատան կողմից հովանավորվող մուլտիմեդիա վերապատրաստման ծրագիր է, որի նպատակն է բարձրացնել կրթության հասանելիությունը տարածաշրջանում երիտասարդների համար, կարող է կասեցվել արտաքին ազդեցության թափանցիկության մասին նոր օրենքի համաձայն: Այս օրենքի ազդեցությունը, ինչպես պարզաբանել է GIPA-ի դասախոս և ծրագրի ղեկավար Նինո Գուֆթաձեն, չի համապատասխանում նախագծի իրական նպատակներին և սպառնում է երիտասարդների կրթական կարևոր հնարավորություններին:
GIPA Media Lab-ը մուլտիմեդիա վերապատրաստման ծրագիր է, որը գործում է 2017 թվականից և զարգացնում է երիտասարդների համար թվային հաղորդակցման հմտությունները՝ հանրությանը ներկայացնելու իրենց նորությունները: Ծրագրի շրջանակներում Ջավախքի և Քվեմո-Քարթլիի տարածաշրջանների GIPA թիմը 13-20 տարեկան երիտասարդներին սովորեցնում է թվային լուսանկարչության, տեսանկարահանման և մուլտիմեդիա հարթակների կիրառման հմտություններ, ինչը նրանց օգնում է ամրապնդել հաղորդակցությունը տարածաշրջաններում և աշխատել տարբեր հարցերի շուրջ։
«Սա ԱՄՆ-ի շահերի նախագիծ չէ։ Մենք՝ մեր երկրի քաղաքացիներս, ինքներս ենք ստեղծել այդ գաղափարը և դիմել ԱՄՆ դեսպանատուն՝ ֆինանսավորման համար»,- ասում է ծրագրի ղեկավար, GIPA-ի դասախոս Նինո Մախվալիձեն։ Ծրագրի մեկնարկը կապված էր GIPA-ի ցանկության հետ՝ իր գիտելիքներն ու փորձը կիսելու մարզերում ապրող երիտասարդների հետ, ովքեր չեն կարող իրենց թույլ տալ համալսարան ընդունվել։
Մասնակիցները սովորում են թվային տեխնոլոգիաներ, ստեղծում վավերագրական ֆիլմեր և մուլտիմեդիա նախագծեր, որոնք կենտրոնանում են իրենց հասարակության համար կարևոր խնդիրների վրա: «Մեր մասնակիցներից մեկը՝ Սևակը, Խորենիա գյուղում ջրի խնդրի վերաբերյալ նախագիծ ստեղծեց, հետո իր ֆիլմը ներկայացրեց գյուղացիներին և տեղական ինքնակառավարման մարմինների ներկայացուցիչներին, և նրանք արագ լուծեցին խնդիրը»,- ասում է Մախվալիձեն։
Նախագիծը, որն արդեն օգնել է ավելի քան 500 երիտասարդի, մասնակիցներին ոչ միայն մասնագիտական զարգացման հնարավորություն է տալիս, այլեւ օգնում է նրանց հետագա կարիերայում։ Մասնակիցներից շատերը մարզերում բացել են իրենց ֆոտոստուդիաները, ոմանց հաջողվել է լուսանկարել հարսանիքներ, ոմանք էլ սկսել են զբաղվել լրագրությամբ։
Նոր օրենքը, որը ենթադրում է օտարերկրյա ֆինանսավորում ստանալու թափանցիկություն, ծրագրի շահառուներին և ուսուցանողներին կպցնում է նրանց համար վիրավորական պիտակ: Մախվալաձեն կարծում է, որ օրենքը անհարմարություն է ստեղծում ծրագրի աշխատակիցների և մասնակիցների համար, քանի որ պահանջում է նաև հրապարակայնորեն հրապարակել իրենց անձնական տվյալները։ Սակայն, ըստ Մախվալաձեի, օրենքը լիովին անհարմար է նման նախագծի համար, որի նպատակը երկրի շահերի պաշտպանությունն ու երիտասարդության հզորացումն է։ «Այս օրենքը մեր նախագծին ոչ մի օգուտ չի բերի, փոխարենը մեծ վնաս կհասցնի, միգուցե նախագիծը դադարեցվի»,- ասում է նա։
«Մեդիալաբ»-ի շրջանավարտներից Լուսինե Նուրջանյանը, ով կրթաթոշակ է ստացել GIPA-ի բակալավրիատում և այժմ աուդիո-վիզուալ արվեստների Ֆակուլտետի ուսանող է, նշում է, որ «Մեդիալաբ»-ին մասնակցելն իրեն օգնել է կարիերայի առաջխաղացման և անհատական զարգացման հարցում: «Առանց այս կրթաթոշակի ես, հավանաբար, երբեք չէի ընդունվի GIPA»,- ասում է Նուրջանյանը։
GIPA Media Lab-ը, որը տարիներ շարունակ հաջողությամբ մեծացնում է մարզերի երիտասարդների համար մուլտիմեդիա կրթության հասանելիությունը, այժմ գտնվում է նոր օրենքի ճնշման տակ: Մասնակիցների համար կարևոր գիտելիքների փոխանցման և մասնագիտական զարգացման այս հնարավորությունը կարող է սահմանափակվել ապագայում, ինչը էապես կվնասի մարզերում ապրող երիտասարդների հեռանկարներին։
Օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին օրենքը
Օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին օրենքը, որը Վրաստանի խորհրդարանն ընդունել է 2024 թվականի գարնանը, նպատակ ունի խստացնել վերահսկողությունը այն կազմակերպությունների և նախագծերի նկատմամբ, որոնք ստանում են օտարերկրյա ֆինանսավորում։ Օրենքի պահանջները նախատեսում են ֆինանսավորման, աշխատակիցների տվյալների հրապարակային բացահայտում, ինչը հաճախ ենթադրում է անձնական տեղեկատվության բացահայտում։ Օրենքի հակառակորդները մտավախություն ունեն, որ կարգավորումը կարող է բացասաբար ազդել այն ծրագրերի վրա, որոնք օգնում են տեղական համայնքներին: