
Մենի համալսարանի հետազոտողները հայտարարել են, որ մարդիկ մտել են էվոլյուցիոն մեծ անցում, որտեղ մշակույթը, այլ ոչ թե գենետիկան, դառնում է զարգացման հիմնական շարժիչ ուժը: Ուսումնասիրությունը հրապարակվել է BioScience ամսագրում:
«Մարդկային էվոլյուցիան, կարծես, փոխում է իր ընթացքը», – բացատրել է հոդվածի գլխավոր հեղինակ, տնտեսագիտության և կայուն զարգացման դոցենտ Թիմոթի Ուորինգը: «Երբ մենք միմյանցից ընդունում ենք հմտություններ, ինստիտուտներ կամ տեխնոլոգիաներ, մենք ժառանգում ենք ադապտիվ մշակութային պրակտիկաներ: Սրանք խնդիրներ են լուծում շատ ավելի արագ, քան գենետիկան: Բոլոր նշանները ցույց են տալիս, որ մենք գտնվում ենք էվոլյուցիոն մեծ անցման մեջտեղում»:
Մշակութային պրակտիկաները՝ գյուղատնտեսությունից մինչև իրավական օրենսգրքեր, տարածվում և փոխվում են ավելի արագ, քան գեները կարող են ընտրվել: Սա թույլ է տալիս հասարակություններին հարմարվել նոր պայմաններին և հաղթահարել այն մարտահրավերները, որոնք միայն կենսաբանությունը չէր կարող լուծել:
«Մշակութային էվոլյուցիան «ուտում» է գենետիկ էվոլյուցիան նախաճաշի համար. դրանք համեմատելը պարզապես անարդար է», – ընդգծել է ուսումնասիրության համահեղինակ Զաքարի Վուդը:
Գիտնականները ենթադրում են, որ երկարաժամկետ հեռանկարում մարդու գոյատևումն ու վերարտադրությունը կախված կլինեն ոչ այնքան անհատական գեներից, որքան հասարակության առողջությունից և նրա մշակութային ենթակառուցվածքների դիմադրողականությունից։
Սա մարդկությանը մոտեցնում է այն բանին, ինչը կենսաբանները անվանում են «անհատականության անցում». երբ անհատական արարածները միավորվում են ավելի բարդ «գերօրգանիզմների» մեջ։ Նմանատիպ թռիչքներ արդեն տեղի են ունեցել կյանքի պատմության մեջ, օրինակ՝ բազմաբջիջ օրգանիզմների կամ միջատների գաղութների ի հայտ գալու հետ։
«Մշակութային կազմակերպվածությունը խմբերը դարձնում է ավելի համագործակցային և արդյունավետ։ Ավելի մեծ հասարակությունները կարողանում են ավելի արագ հարմարվել մշակութային փոփոխությունների միջոցով։ Եվ ապացույցները ցույց են տալիս, որ այս գործընթացը արագանում է», – ավելացրեց Ուորինգը։
Հեղինակների կարծիքով՝ ապագայում մշակույթը կարող է դառնալ մարդկային ժառանգության և զարգացման հիմնական ձևը։ Եվ այդ դեպքում էվոլյուցիան կգրվի ոչ թե ԴՆԹ-ում, այլ մեր ստեղծած օրենքներում, տեխնոլոգիաների և պատմությունների մեջ։
Աղբյուրը՝ news.am