նթացիկ տարվա ավարտին սպառվում են Վրաստանի էլեկտրաէներգիայի և ջրամատակարարման երեք տարիների համար սահմանված սպառողական սակագները:
Այս տարվա վերջին, Վրաստանի էներգետիկայի և ջրերի կարգավորման հանձնաժողովի կողմից սահմանված (2017 թ. Ընդունված) եռամյա սպառողական սակագները կսպառվեն, ուստի պետք է սահմանվեն նոր սակագներ: Ընթացիկ տվյալների համաձայն `էլեկտրաէներգիայի բաշխման երկու հիմնական ընկերությունների` «Telasi»-ի և «Energo-Pro Georgia»-ի ընթացիկ սպառողական սակագները հետևյալն են.
Աղյուսակ 1. Կենցաղային հաճախորդների սակագներ, սպիտակ / կՎտ.ժ (առանց ԱԱՀ-ի)
Աղբյուրը ՝ Վրաստանի էներգետիկայի և ջրերի կարգավորման հանձնաժողով
Վրաստանի էլեկտրական համակարգը բաղկացած է չորս բաղադրիչներից. Էլեկտրաէներգիայի արտադրություն, փոխանցում, դիսպետչերացում և բաշխում:
Ներկայումս էլեկտրաէներգիա է արտադրվում 63 հիդրոկայանների և 3 ջեռուցման կայանների կողմից: Շուկայում բարձր լարման էլեկտրահաղորդման գծերի միջոցով էլեկտրաէներգիայի փոխանցումն ապահովում են երեք ընկերություններ ` ԲԲԸ «Վրաստանի պետական էլեկտրահամակարգը» ԲԲԸ, «Սակրուսեներգոն» ԲԲԸ և «Էլեկտրոտրանսը»: Էլեկտրական համակարգի դիսպետչերացումը, փոխանցման հետ միասին, իրականացնում է «Վրաստանի պետական էլեկտրահամակարգն», որի հիմնական գործառույթը երկրի էլեկտրական համակարգի կայուն և անխափան աշխատանքն է: Էլեկտրաէներգիայի բաշխումն իրականացվում է «Թելասի», «Էներգո-Պրո Վրաստանի» և «Կախեթի էներգիայի բաշխումի» երեք ընկերությունների կողմից: Նրանցից յուրաքանչյուրը գործում է սահմանված աշխարհագրական տարածքում: «Թելասի» ԲԲԸ-ն սպասարկում է ավելի քան կես միլիոն հաճախորդի Վրաստանի մայրաքաղաքում, «Էներգո-Պրո Վրաստան» ԲԲԸ-ն մատակարարում է ավելի քան մեկ միլիոն հաճախորդի Վրաստանի շրջաններում (բացառությամբ Կախեթիի), իսկ «Կախեթիի էներգիայի բաշխում» ԲԲԸ-ն գործում է Կախեթիի շրջանում:
Վրաստանում էլեկտրաէներգիայի արտադրության հիմնական աղբյուրը հիդրոէլեկտրակայաններն են: Նրանց ընդհանուր արտադրված էներգիայի մասնաբաժինը ավելի քան 79% է, ջերմային էլեկտրակայանների մասնաբաժինը `մոտ 20%, իսկ քամու էներգիայի մասնաբաժինը այս փուլում աննշան է:
Աղյուսակ 2. Էլեկտրաէներգիայի արտադրություն, արտահանում-ներմուծում 2017-2020 թվականներին (միլիոն կՎտ.ժ)
Աղբյուրը `Սաքստատ
Այս տարվա առաջին 7 ամիսներին, նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ, էլեկտրաէներգիայի արտադրությունը նվազել է (611,7 մլն կվտ / ժամով), իսկ ներմուծումն ու արտահանումն աճել (համապատասխանաբար 139 և 10 մլն կվտ / ժամով): Էլեկտրաէներգիայի սպառումը բնութագրվում է սեզոնայնությամբ: Մասնավորապես, ցուրտ սեզոններին էլեկտրաէներգիայի սպառումը մեծանում է: Ավելի կոնկրետ, ձմռանը էլեկտրաէներգիայի սպառումը զգալիորեն բարձր է, քան ամռանը: Միևնույն ժամանակ, քանի որ էլեկտրաէներգիայի արտադրության գրեթե 80% -ը գալիս է հիդրոէլեկտրակայաններից, բնական պայմաններում էլեկտրաէներգիայի արտադրությունը ձմռանը նվազում է և տաք ժամանակահատվածում ավելանում ՝ ջրային ռեսուրսների ավելացման հետ միասին: Հետևաբար, երկրում ցուրտ ժամանակահատվածում էլեկտրաէներգիայի պակաս կա, իսկ ամռանը ՝ առատ: Վերոգրյալի պատճառով, քանի որ անհնար է էլեկտրականություն պահել, երկիրը էլեկտրաէներգիա է վաճառում տաք շրջանում (հիմնականում Թուրքիայում), իսկ ցուրտ ժամանակահատվածում գնումներ է կատարում Ադրբեջանից և Ռուսաստանից:
Ինչպես նշեցինք, ցուրտ ժամանակահատվածում (գրեթե կես տարի) Վրաստանում էլեկտրաէներգիայի պակաս կա, և այն վերացվում է ներմուծվող էներգիայի հաշվին: Ներմուծվող էլեկտրաէներգիան գնվում է արտարժույթով: Հետևաբար, ազգային արժույթի տատանումը կարող է օրակարգ մտցնել էլեկտրաէներգիայի սակագնի բարձրացում:
«FactCheck»-ը էներգետիկ փորձագետ Գիա Արաբիձեին խնդրեց մեկնաբանել այս թեման: Ըստ նրա ՝ սպասումն այն է, որ էլեկտրաէներգիան կսարքավորվի, և ինքը կանխատեսում է, որ գինը կբարձրանա: Սեմեկը պետք է հավասարակշռի ընկերությունների շահերն ու հաճախորդի հնարավորությունները: Պետությունը, հավանաբար, պետք է սուբսիդավորի խոցելի խմբի էլեկտրաէներգիայի վճարները: Նա կարծում է, որ սակագնի բարձրացումը արդար կլինի ընկերությունների համար, քանի որ նրանց ծախսերն ավելանում են: «Երեք տարի առաջ, երբ հաստատվում էին գործող սակագները, ներմուծվող էլեկտրաէներգիայի գինը 12 թեթրի էր, բայց այժմ այն գրեթե 16 թեթրի է, իսկ էլեկտրաէներգիայի սպառումը նույնպես աճել է: «Ելնելով այս իրողությունից ՝ Սեմեկն անպայման ստիպված կլինի ճշգրտել սակագինը», – ասաց նա:
Կորոնավիրուսային համաճարակի պատճառով կառավարությունն արդեն իրականացրել է կոմունալ հարկի սուբսիդավորման 3-ամսյա ծրագիր: Ծրագրի շրջանակներում 200 կիլովատ էլեկտրաէներգիա և 200 խորանարդ մետրից պակաս գազ սպառած բաժանորդները օգտվել են պետության կողմից կոմունալ վճարումներից (ներառյալ ջրի և մաքրման վճարները) 3 ամսով (մարտ, ապրիլ, մայիս): Կառավարության որոշման համաձայն, կոմունալ հարկի սուբսիդավորման ծրագիրը կշարունակվի, և բնակչությանը վճարները չորս ամիս շարունակ (նոյեմբերից փետրվար) կծածկվեն:
Էլեկտրաէներգիայի սակագնի հնարավոր բարձրացումը հասարակության կողմից անընդհատ ընկալվում է որպես ցավոտ: Մյուս կողմից էլեկտրաէներգիայի սպառման և ներմուծվող էներգիայի մասնաբաժնի ավելացումը, լարիի փոխարժեքի անկայունության պատճառով, պահանջում է սակագների բարձրացում: Ստեղծված իրողության պատճառով Սեմեկը ոչ պոպուլյար որոշում կկայացնի և կբարձրացնի էլեկտրաէներգիայի սակագինը, եթե փորձի սակագինն արհեստականորեն ցածր մակարդակի վրա պահել, հայտնի կդառնա տարեվերջին: sknews.ge