Ջավախեթիի կարտոֆիլը փտում է նկուղներում

Նինոծմինդայի մունիցիպալիտետի գյուղերում և քաղաքում անցյալ տարի աճեցված կարտոֆիլը ոչ մի կերպ չի վաճառվում: Բնակիչներն ահազանգում են, արդեն գարուն է, նկուղներում կարտոֆիլը սկսում է փչանալ:

Նախորդ տարի Նինոծմինդա քաղաքի բնակիչ Ստեփան Ամիրխանյանը 2 հա ցանքատարածությունից ստացել է ավելի քան 40-45 տոննա կարտոֆիլ, ըստ Ստեփանի, կարտոֆիլի մի մասը փչացել է, իսկ մի մասը ավելի քան 20 տոննա մնացել է նկուղում: Աշնանը կիլոգրամին տվեցին 50 թեթրի, մենք մտածեցինք, որ գինը ցածր է գարնանը այն կվաճառենք 60-70 թեթրիով, որպեսզի կարողանանք սեզոնի ընթացքում արված ծախսերը փակենք, բերքահավաքին յուրաքանչյուր աշխատողի օրական 40 լարի ենք վճարել: Հիմա այդ բերքը առհասարակ վաճառքի ենթակա չէ, նույնիսկ հետաքրքրվողներ չկան:

Շուտով կսկսվի ցանքի սեզոնը: Մեկ լիտր դիզելային վառելիքն արժե 2,75 լարի: Եվ մի կիլոգրամ կարտոֆիլ Թբիլիսիի շուկաներում վաճառվում է 45 թեթրիով, երկու օր առաջ ես այնտեղ էի իմ աչքերով տեսա, եթե ասեին չէի հավատա, որ գներն այդքան ցածր են, իսկ սերմացու կարտոֆիլիը, որից ունեմ 20 տոննա ընդհանրապես չի վաճառվում: Իսկ այստեղ բերում են նոր սերմեր և վաճառում 1 եվրոյով:

Պահեստների տաքանալու պատճառով կարտոֆիլի ծլեր սկսեցին հայտնվել, և կարտոֆիլագործները ստիպված են լրացուցիչ միջոցներ ծախսել տեսակավորման համար: Ըստ Ստեփան Ամիրխանյանի, իրենք տեսակավորման ժամանակ աշխատանքի մեկ օրվա համար վճարում են 30 լարի:

Վաճառել չկարողանալու պատճառով կարտոֆիլի մի մասը փչացել է և Ստեփանը ստիպված եղավ այն թափել:

Ճանապարհը փակ էր, մարդանց թույլ չէին տալիս կարտոֆիլ ներկրել այլ երկրներ: Ես շահագրգռված էի կարտոֆիլ արտահանել հարեւան երկրներ, սակայն դրա համար անհրաժեշտ է հավաքել բազմաթիվ բուսասանիտարական փաստաթղթեր, որոնք վեր են տեղի բնակիչների ուժերից: Ես չգիտեմ, թե ինչ է մտածում գյուղատնտեսության նախարարությունը, բայց հետագա ապրելն անհնար է, ասում է Նինոծմինդայից կարտոֆիլ աճեցնող Ստեփան Ամիրխանյանը:

Մ.Խանչալի գյուղում, ինչպես Նինոծմինդայի մունիցիպալիտետի մյուս գյուղերում, մարդիկ բախվում են փողի պակասին: Գյուղում ապրում է շուրջ 200 ընտանիք: Եկամտի հիմնական աղբյուրը գյուղատնտեսությունն ու սեզոնային աշխատանքն են արտերկրում: Արտասահման մեկնել հնարավոր չէր փակ սահմանների պատճառով, իսկ գյուղատնտեսության մեջ ներդրված աշխատուժը արդյունք չտվեց:

Մ.Խանչալի գյուղի բնակիչ Արուսյակ Գրիգորյանը դժգոհում է, որ բացի կարտոֆիլից, բոլոր ապրանքները թանկացել են: Նրա խոսքով ՝ վերջերս այն ընդհանրապես չի վաճառվել:

«Այս տարի նկուղներում շատ կարտոֆիլ է փչանում, գնորդներ չկան, խնդրում եմ ասեք ՝ ինչ անել: Անցյալ տարի գոնե կարողացանք վաճառել , այս տարի լրիվ աղետալի իրավիճակ է: Գնորդներ գործնականում չկան, և նրանք, ովքեր գալիս են, գնում են 40-45 թեթրիով, այն էլ շատ քիչ քանակությամբ մեր նկուղում ՝ ավելի քան 20 տոննա կարտոֆիլ կա, եթե այսպես գնա, ստիպված ենք տանել Թբիլիսի, իսկ այնտեղ ինչ իրավիճակ է կվաճառվի թե ոչ, չեմ կարող ասել: 1 կիլոգրամ լոլիկն արժե 6 լարի, իսկ կարտոֆիլը ընդհանրապես արժեզրկվել է:

Կարտոֆիլի գինը պետք է լինի գոնե 60-70 թեթրի որպեսզի որոշակի շահույթ ունենանք: Բերում են կարտոֆիլի նոր սերմերի տեսականի և վաճառում 3 լարիով, բայց մենք չենք կարող վաճառել մեր արտադրանքը: Չնայած դրան, այս տարի ես ստիպված եմ նորից կարտոֆիլ ցանել, քանի որ սերմացու կարտոֆիլն այլևս չգիտեմ ինչ անել : Ուղղակի ցավալի է մարդկանց համար, բոլորը պարտքերի ու վարկի տակ են ընկնում », – ասում է Արուսյակ Գրիգորյանը:

Մ.Խանչալի գյուղի մեկ այլ բնակիչ ՝ Վաղարշակ Բաբայանը, հազիվ գնորդ գտավ և մի քանի տոննա կարտոֆիլ վաճառեց: Սակայն, ինչպես Վաղարշակն է ասում, իր վաճառած գինը բացարձակ ձեռընտու չէ, տալիս են 40-ից 45 թեթրի, ես ստիպված եմ վաճառել, որովհետև մինչև ամսվա վերջ պետք է վարկ մարեմ:

Իսկ Կախեթիից գնորդները, ովքեր կարտոֆիլը գնել են մեկ կիլոգրամը 45 թեթրիով, իրենց հերթին բողոքում են, որ իրենք էլ չեն կարողանում վաճառել Կախեթիում: Երեք տոննա կարտոֆիլ վաճառելու համար ինձ հարկավոր է, որ երկու ամիս մարդիկ փող չունեն: Կորոնավիրուսը բոլորիս համար ստեղծել է դժվարին կյանք Կախեթիում կարտոֆիլը վաճառվում է մեկ կիլոգրամը 50-60 թեթրիով:

 

---

---