Ըստ «Transparency International Georgia» – ի, նախընտրական շրջանում «Վրացական երազանքի» ֆինանսները գրեթե 2,5 անգամ գերազանցում են միասին վերցրած մնացած 12 կուսակցությունների ֆինանսները` ինչպես ընդհանուր եկամուտների, այնպես էլ ծախսերի առումով:
Ըստ կազմակերպության, սա վկայում է կուսակցությունների միջև ֆինանսների չափազանց անհավասար բաշխման մասին և վնասում ընտրական միջավայրին:
Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ Վրաստանը ուսումնասիրել է 2021 թվականի օգոստոսի 2 -ից սեպտեմբերի 12 -ը քաղաքային ընտրությունների քարոզարշավի ֆինանսավորման խնդիրները: Հարցման համար ընտրվել են այն 13 ընտրական սուբյեկտները, որոնք ֆինանսավորվել են պետական բյուջեից կամ նվիրաբերել են առնվազն 100,000 լարի տարվա ընթացքում:
Ընտրական սուբյեկտների ստացած եկամուտները
Ըստ «TI Georgia»– ի զեկույցի, 13 ընտրական սուբյեկտ օգոստոսի 2-ից սեպտեմբերի 12-ը ստացել է ընդհանուր առմամբ 11,905,640 լարի: Այս գումարի մոտ 70% -ը՝ 8 288 650 լարի, գալիս է իշխող կուսակցությունից: Երկրորդ տեղում ՄԱՇ-ն է՝ 774 721 լարի, իսկ «Գախարիան՝ Վրաստանի համար» երրորդը՝ 758 701 լարի:
Միևնույն ժամանակ, սուբյեկտների ստացած ընդհանուր եկամտի 83% -ը ստացվել է մասնավոր (նվիրատվություններ և բանկային վարկեր) ֆինանսավորումից, և միայն 17% -ը պետական: 13 ընտրական սուբյեկտներից հաշվետու ժամանակահատվածում նվիրատվություն է ստացել ութը, որոնցից շատերը երեք կուսակցություններ.
Միայն Եվրոպական Վրաստանը բանկային վարկ է վերցրել հաշվետու ժամանակահատվածում ՝ սեպտեմբերի 8-ին 12 ամսվա ընթացքում 500 հազար լարի վարկ վերցնելով Ազատության բանկից՝ տարեկան 14% տոկոսադրույքով:
Ընտրական սուբյեկտների կատարած ծախսերը
Օգոստոսի 2 -ից սեպտեմբերի 12 -ը 13 ընտրական սուբյեկտ ծախսել է 10,926,299 լարի, որից 70% -ը (7,600,097 լարի) բաժին է ընկել «Վրացական երազանքին», երկրորդ տեղում Լելո -Մամուկա Խազարաձեն է՝ 796,369 լարիի հաշվին, իսկ երրորդ տեղում՝ «Գախարիա` Վրաստանի համար» 703 604 լարիով:
Ընտրական սուբյեկտների ընդհանուր ծախսերի 61% -ը գոյացել է գովազդից: Մնացած կատեգորիաներից ամենամեծը վարձակալության ծախսերն էին (ընդհանուր ծախսերի 6% -ը) և աշխատավարձերը (4%):
Ամենից շատ (5,299,065 լարի) գովազդի վրա ծախսել է «Վրացական երազանքը», որը կազմում է 13 ընտրական սուբյեկտի գովազդային ծախսերի 79% -ը: Ինչ վերաբերում է գովազդային կատեգորիաներին, ապա ամենամեծ գումարը ծախսվել է արտաքին գովազդի համար (3,837,787 լարի), որի ամենամեծ մասը` 88% -ը, ստացվել է «Վրացական երազանքից»:
Քաղաքական կոռուպցիայի կամ այլ տեսակների հնարավոր խախտումներ
Ըստ զեկույցի, իշխող կուսակցության դոնոր իրավաբանական անձինք և անհատ դոնոր ընկերությունները 2021 թվականին (հունվարի 1-ից սեպտեմբերի 12-ը) շահել են մոտավորապես 122,2 մլն լարի ընդհանուր պետական մրցույթներ և ստացել 4,5 մլն լարի պետական գնումների պարզեցված պայմանագրեր: Այս ընկերությունները և նրանց ուղղակի կամ անուղղակի դոնորները նույն ժամանակահատվածում հավաքել են մոտ 2 միլիոն լարի՝ հօգուտ Վրացական երազանքի.
Օգոստոսին հաղորդվեց, որ Սամցխե-Ջավախեթիի ներկայացուցիչը Պետական անվտանգության ծառայության և ֆինանսների նախարարության մարզային ղեկավարները, հրահանգել են տեղի գործարարներին գումար նվիրաբերել ի օգուտ իշխող կուսակցության: «TI Georgia» կազմակերպության ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ օգոստոսի 2-ից 16-ը Սամցխե- Ջավախքի 87 ֆիզիկական և 5 իրավաբանական անձինք ընդհանուր առմամբ 714,000 լարի են նվիրաբերել իշխող կուսակցությանը:
«Նման կարճ ժամանակահատվածում մեկ աշխարհագրական տարածքից կատարվող նվիրատվությունների այս քանակը բավականին անսովոր է և կարող է լինել անուղղակի վկայություն տարածված տեղեկատվության», – ասվում է զեկույցում:
Ըստ «Transparency International Georgia» – ի ՝ անհրաժեշտ է, որ դատախազությունը հետաքննություն սկսի Սամցխե- Ջավախքում տեղացի գործարարների վրա ճնշումների ենթադրյալ փաստերի վերաբերյալ և հետաքննություն անցկացնի ՝ արդյոք նման դեպքեր գրանցվե՞լ են Վրաստանի այլ շրջաններում:
ՀԿ -ի հանձնարարականը Պետական աուդիտի գրասենյակին է` բացահայտել տարբեր քաղաքներում տեղադրվող գովազդային վահանակների ֆինանսավորման աղբյուրը, որտեղ ներկայացված են ընդդիմադիր կուսակցությունների առաջնորդներն ու լրագրողները, և օրենքի խախտման դեպքում ձեռնարկել համապատասխան գործողություններ, ինչպես նաև հետաքննել Գիրչիի հնարավոր չհայտարարագրված եկամուտները և ծախսերը: Netgazeti.ge