Վրաստանը չի կարողանում Ռուսաստանից ցորեն գնել և այլընտրանքային մատակարարներ է փնտրում

Վրաստանը ցորենի գների բարձրացման պատճառով, որը երկիրը ներկրում է հիմնականում Ռուսաստանից, սկսել է այլընտրանքային մատակարարներ փնտրել, «Ինտերֆաքս»-ին ասել է Վրաստանի ցորենի և ալյուր արտադրողների ասոցիացիայի ղեկավար Լևան Սիլագավան։ Նրա խոսքով, վերջին 10 օրվա ընթացքում ռուսական ցորենի ինքնարժեքն աճել է մոտ 20 դոլարով և այժմ միջինը կազմում է 280-285 դոլար մեկ տոննայի դիմաց։

Սիլագավան գործակալությանը հայտնել է նաև, որ սեպտեմբերի 15-ից հետո պարզ կդառնա՝ արդյոք այս տարի հնարավոր կլինի դիվերսիֆիկացնել գնումները և ցորենի ներկրումը Ղազախստանից, որտեղ կսկսվի բերքահավաքը, թե որևէ այլ երրորդ երկրից։ Միևնույն ժամանակ նա ուշադրություն է հրավիրել այն փաստի վրա, որ Ղազախստանը մեծ քանակությամբ ցորեն և ալյուր է վաճառում Աֆղանստանին, որտեղ այժմ քաղաքական իրավիճակը բավականին անկայուն է, ուստի աֆղանական շուկայի համար նախատեսված ցորենի մի մասը, ամենայն հավանականությամբ, կգնա այլ երկրներ, այդ թվում՝ Վրաստան։

Վրաստանին ցորենի այլընտրանքային մատակարար կարող են դառնալ նաեւ Ռումինիան, Հունգարիան կամ Ֆրանսիան։ «Թեև այս տարի բարձր գների պատնեշը հաղթահարվեց ԵՄ անդամ երկրների ցորենով։ Այժմ մենք սպասում ենք, թե ինչպիսին կլինի միտումը, որն այժմ անդառնալիորեն աճում է»,- ասել է Սիլագավան։ Ինչ վերաբերում է Ուկրաինային, մեկ այլ խոշոր արտադրողին, ապա, ըստ Սիլագավայի, այնտեղ աճեցված ցորենը միշտ ավելի թանկ է, քան ռուսական ցորենը, ուստի վերջին 10 տարիների ընթացքում այնտեղից Վրաստան ներմուծումը նվազագույն է եղել:

Հացահատիկ արտահանողների միության խորհրդի նախագահ Էդուարդ Զերնինը «Ագրոինվեստոր»-ին ասել է, որ Վրաստանի հետ աշխատելիս խնդիր կա «գորշ» հացահատիկի արտահանման հետ, երբ այն տեղափոխվում է ավտոմոբիլային ճանապարհով։ «Որքան գիտեմ, Հյուսիսային Կովկասի դաշնային օկրուգից որոշ փոքր արտահանող ընկերություններ բազմիցս բողոքել են այդ մասին իրավապահ մարմիններին, և վերջերս որոշակի առաջընթաց է նկատվել: Միանգամայն հնարավոր է, որ հենց այստեղից են գալիս վրացական կողմի էմոցիաները»,- ասաց նա։ Վրաստան ցորեն արտահանող ռուսաստանցիներից մեկը «Ագրոինվեստոր»-ին ասել է, որ պետք է հաշվի առնել Հայաստանի մերձությունը, որը ԵԱՏՄ-ի մաս է կազմում և սահմանակից է Վրաստանին։ Սա հնարավոր է դարձնում ներմուծման գորշ սխեմաներ՝ առանց արտահանման մաքսատուրքերի վճարման։

Շուկայի մեկ այլ մասնակից «Ագրոինվեստորին» պարզաբանեց, որ Վրաստանի համար մեր ցորենին այլընտրանք չկա՝ չնայած ռուսական մատակարարումները փոխարինելու բազմիցս փորձերին, այդ թվում՝ ամերիկյան ծագման ցորենով։ «Մնացած ամեն ինչ լոգիստիկ առումով ավելի վատ է, առաքումները կարող են լինել, բայց ոչ մշտական ​​հիմունքներով: Բացի այդ, երկրի բոլոր սպառողներն ու ջրաղացպանները սովոր են ռուսական ցորենի որակին»,- ասաց նա։
«Ռուսագրոտրանս» վերլուծական կենտրոնի ղեկավար Իգոր Պավենսկու կարծիքով՝ Վրաստանում դժվար կլինի ռուսական ցորենին այլընտրանք գտնել։ «Եվրոպայում գներն ավելի բարձր են, բացառությամբ Ռումինիայի և Ուկրաինայի, բայց բեռնափոխադրումների բարձր գները փոխհատուցում են ցածր գները այս երկրներում», – ասաց փորձագետը Agroinvestor-ին:

— Բացի այդ, Ֆրանսիայում և Բալթյան տարածաշրջանի երկրներում որակի հետ կապված խնդիրներ կան։ Մինչդեռ Ռուսաստանից հիմնական հոսքն անցնում է հարավային շրջաններից ցամաքային սահմանային անցակետերով, որտեղ ցորենի որակով ամեն ինչ միանգամայն ապահով է»։

Մեկ այլ արտահանող «Ագրոինվեստոր»-ին ասել է, որ Վրաստանը եղել և մնում է Ռուսաստանի մշտական ​​առևտրային գործընկերներից մեկը: Հանրապետությունում աղաց ցորենի սպառումը տատանվում է տարեկան 500 հազար տոննայից մինչև 700 հազար տոննա։ «Տեղական արտադրությունն ապահովում է այս ծավալի միայն 8-10 տոկոսը»,- գիտի նա։ — Մենք մեկ անգամ չէ, որ լսել ենք Վրաստանի ներքին բարեփոխումների մասին, որոնք ուղղված են ցորենի մատակարարների դիվերսիֆիկացմանը։ Սակայն ներկրվող ցորենի 90 տոկոսը դեռ գալիս է Ռուսաստանից»։ Շուկայի խաղացողի խոսքով, վրացի ջրաղացպանները գոհ են ռուսական ցորենի որակից, որը երկիր ներկրվում է երկաթուղով, ինչպես նաև Փոթիի և Բաթումի նավահանգիստներով։

2020 թվականին Վրաստանը ներմուծել է 490,9 հազար տոննա ցորեն, որից 488,3 հազար տոննան Ռուսաստանից, այսինքն՝ իր ընդհանուր ներմուծման 99,5 տոկոսը։ 2021 թվականի հունվար-հունիսին հանրապետությունում մթերվել է 157,3 հազար տոննա ցորեն, ինչը 12,1 տոկոսով պակաս է նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ։ Մատակարարումները հիմնականում կատարվել են Ռուսաստանից, որտեղից ներկրվել է 131 հազար տոննա կամ ցորենի ներմուծման ընդհանուր ծավալի 83,3%-ը։ 2020 թվականին Վրաստանում գյուղատնտեսական արտադրանքը կազմել է 101,2 հազար տոննա, ինչը 0,6 տոկոսով ավելի է, քան 2019 թվականին։ 2021 թվականին ցորենի բերքը ակնկալվում է մինչև 150 հազար տոննա։

---

---