Միջազգային ֆոնդային շուկայում նկատվում է գների տատանումների ուժեղ միտում. աշխարհաքաղաքական իրավիճակի անկայունության պայմաններում նավթ մատակարարողներն ու գնորդները դժվարանում են կարճ և միջնաժամկետ կտրվածքով ճշգրիտ կանխատեսումներ անել։
Միջազգային շուկայում WTI Crude նավթը ներկայումս վաճառվում է մեկ բարելի դիմաց 104 դոլարով, իսկ Brent-ի գինը 106-107 դոլարի սահմաններում է։
Հատկանշական է, որ ռուս-ուկրաինական պատերազմի սկսվելուց երկու շաբաթ անց բարելի գինը հասել է 130 դոլարի նշագծին, ինչի պատճառ է դարձել շուկայում ստեղծված ցնցող իրավիճակը։ Գների կտրուկ աճին շուտով հաջորդեց շտկումը՝ ապրիլի սկզբին WTI-ի մեկ բարելի գինն ընկավ մինչև 93 դոլար։
Վարչապետ Իրակլի Ղարիբաշվիլին ապրիլի 11-ին վառելիք ներկրողներին կոչ է արել հաշվի առնել բնակչության վիճակը և հնարավորինս արագ շտկել գները։
«Կա ակնկալիք, որ Վրաստանում գները կնվազեն և որքան շուտ սկսվի այդ գործընթացը, այնքան լավ»,- ասել է Ղարիբաշվիլին։
Վարչապետի կոչից ուղիղ մեկ շաբաթ անց Brent-ի մեկ բարելի գինը բարձրացավ մինչև 112 դոլար, WTI մինչև 108 դոլար: Ի լրումն ընթացիկ առաջարկի և պահանջարկի գործոնների, այս փոփոխությունը պայմանավորված է նաև ապագա ակնկալիքներով, մասնավորապես, գների անկման մինչև 93 դոլարի նշագծի:
Նավթի գները վերջին մի քանի շաբաթվա ընթացքում տատանվել են 100-113 դոլարի սահմաններում. ուժեղ աճի կամ նվազման միտում իրականում չի նկատվել:
Այսօր՝ մայիսի 2-ին, վարչապետն ասել է, որ նավթ ներկրողներն արդեն գնել են ավելի էժան վառելիք, թեև շուկայական գները շարունակում են բարձր մնալ։ Ղարիբաշվիլիի խոսքով՝ մրցակցային իրավիճակին կհետևի մրցակցության գործակալությունը, և փորձագետները կգնահատեն՝ արդյոք նավթային ընկերությունների միջև «բանակցություններ» կա՞ն գների սահմանման առումով։
Անցյալ ամսվա տվյալների դիտարկումները ցույց են տալիս, որ շուկայում նավթի գների էական անկում չի նկատվել, իսկ վերջին երեք շաբաթվա ընթացքում գները գրեթե չեն փոխվել։ Նավթի էժան գնման վերաբերյալ վարչապետի հայտարարությունը, հավանաբար, կապված է ապրիլի առաջին երկու շաբաթվա հետ։
Հարկ է նշել, որ միջազգային գների փոփոխությունների արտացոլումը տեղական շուկայում ակնթարթորեն չի լինում, քանի որ տեղական շուկայում ներկայացված ընկերությունները, բացի ընթացիկ գներից, պետք է հաշվի առնեն նաև նախկինում վճարված արժեքը և ուղղումը. տևում է մոտ 2-3 շաբաթ:
Ինչ վերաբերում է ապագա ակնկալիքներին, ապա, ըստ Market Watch-ի, հուլիս-օգոստոս ֆյուչերսները գտնվում են 100-102 դոլարի սահմաններում: Սեպտեմբեր-հոկտեմբեր ամիսների պայմանագրերը կարելի է ձեռք բերել 97-99 դոլարով: Ներկայում նոյեմբեր-դեկտեմբեր ֆյուչերսների գործարքները 93-95 դոլար են:
Դիտարկելով ապագա պայմանագրերի գները՝ կարելի է ասել, որ առաջիկայում միջազգային շուկայում սպասվում է նավթի գների աննշան նվազում, իսկ 6 ամսում նկատվում է գների համեմատաբար ուժեղ նվազման միտում, դա գործնականում անհնար է։