21-ամյա Աղավանի Մոսոյանը վրացերեն սկսել է սովորել դպրոցական տարիքից։ Դա նրա համար հեշտ չէր, քանի որ Ախալքալաքի շրջանի Դիլիսկա գյուղում, որտեղ նա սովորել ու ապրել է, վրացերեն չգիտեն։ Նրա ընտանիքից ոչ մեկը լեզուն չգիտեր։ Գյուղում դրա կարիքը չկար իսկ երիտասարդների մեծ մասն ավարտելուց հետո մնացել է գյուղում և զբաղվել գյուղատնտեսությամբ։
Աղավնին և իր եղբայրը լավ են սովորել վրացերենը, սակայն, ինչպես պատմում է Աղավնին, դպրոցում լեզուն սովորելու գործընթացը նրա համար հեշտ չի եղել.
«Իմ գյուղում՝ Դիլիսկայում, մեզ վրացերեն էր սովորեցնում հայ ուսուցիչը։ Վրացերենը նրա մայրենի լեզուն չէր և, հետևաբար, դասի ժամանակ ավելի հաճախ էր խոսում հայերեն, քան վրացերենով։ Ես սկսեցի ակտիվորեն սովորել լեզուն և կիրառել այն գործնականում 4 + 1 ծրագիրը սովորելիս։ Ես այժմ Իլիայի երրորդ կուրսի ուսանող եմ և սովորում եմ երկու ուղղություններով՝ անգլերեն և գրաֆիկական դիզայն»,- ասաց Աղավնին։
Սկզբում Աղավնին ընտրել է նորաձևության դիզայն, բայց հետո այս ֆակուլտետը փակվել է և նա անցել է գրաֆիկական դիզայնի։ Միևնույն ժամանակ, լեզվի ուսուցման ռեժիմի նմանատիպ փոփոխությունները բավականին դժվար էին Ջավախքից Թբիլիսիում սովորելու համար տեղափոխված աղջկա համար.
«Մեծ քաղաքը մեզանից որոշումներ կայացնելու հմտություններ է պահանջում։ Ես երբեք չեմ ապրել այնպիսի մեծ քաղաքում, ինչպիսին Թբիլիսին է։ Երբ եղբորս հետ եկա այստեղ, ինձ համար ամեն ինչ խնդիր էր՝ ես չգիտեի քաղաքի աշխարհագրությունը, փողոցները։ Ես չգիտեի, թե ուր է գնում տրանսպորտը։ Ես չգիտեի, թե որտեղ է ավելի լավ բնակարան վարձել և ապրել եմ այնպիսի տնակներում, որտեղ արևը չեր ընկնում, նկուղներում, համալսարանից 1,2 ժամ հեռավորության վրա։ Հիմա՝ երեք տարի անց, ամեն ինչ կամաց-կամաց քանդվում է։ Լեզուն էլ ավելի լավ գիտեմ ու աշխատում եմ։ Կարծում եմ՝ ինձ հաջողվել է ինտեգրվել իմ երկրում, բայց կարծում եմ, որ դեռ լավ չգիտեմ լեզուն և սովորելու շատ բան ունեմ»։
Աղավնին այժմ խանութներից մեկում գանձապահ է աշխատում։ Ասում է, որ աշխատավարձից բացի իր մոտիվացիան մարդկանց հետ շփումն ու լեզվական պրակտիկան է։
Փորձել հնարավորինս շատ խոսել խանութում գտնվող մարդկանց հետ: Աղավնին ասում է, որ աշխատանքն իր համար վրացերենի հաղորդակցման հմտությունները զարգացնելու հնարավորություն է։
«Ես սիրում եմ Թբիլիսին։ Ես այստեղ արդեն ընկերներ ունեմ, ընկերուհուս հետ բնակարան եմ վարձում ու միասին համեմատաբար հեշտությամբ կարող ենք վարձը մուծել։ Կարծում եմ՝ կշարունակեմ ապրել և աշխատել այստեղ, բայց իմ մասնագիտությունը՝ գրաֆիկական դիզայնը, ինձ թույլ է տալիս աշխատել նաև առցանց և հեռավար։ Այնպես որ, ապագայի շատ ծրագրեր կարելի է քննարկել»,- ասաց Ջավախքցի աղջիկը։
Աղավնիի համար ինտեգրման ճանապարհը հեշտ չի եղել, ասում է նա՝ հավելելով, որ սովորելու համար Թբիլիսի տեղափոխվելուց չորս տարի անց խանութում գանձապահը իր առաջին վարձատրվող աշխատանքն է։
Վերջին 6 ամիսների ընթացքում է նա աշխատանքի ընդունվել, մինչ այդ գործատուները մերժել են բոլոր հարցազրույցները։ Աղավնիի խոսքով՝ մերժման պատճառը չի բացատրվել, սակայն կարծում է, որ իրեն աշխատանքի չեն ընդունել թերի վրացերենի պատճառով։
«Ես ինձ շատ վատ էի զգում գործազուրկ լինելու համար, բայց հետո պատճառ գտա ու խնդիր դրեցի՝ փորձեցի ամեն ինչ անել, որ վրացերենը ճիշտ ու լավ խոսեմ։ Սա իմ պետական լեզուն է, ես ու եղբայրս դեռ դպրոցական տարիքից հասկացել ենք, որ պարտավոր ենք իմանալ մեր երկրի լեզուն»,- ասաց Աղավնին։
Նա նաև նախատեսնում է ուսումը շարունակել մագիստրատուրայում։
Աղավնին նկարագրում է Դիլիսկան գյուղը, որտեղ ավարտել է դպրոցը. Աղավնիի խոսքով, այս գյուղի երիտասարդները հիմնականում ուսումն ավարտելուց հետո մնում են գյուղում և հազվադեպ են ուսումը շարունակում բարձրագույն կամ արհեստագործական դպրոցներում։
Սակայն տարիների ընթացքում աստիճանաբար ավելանում է այն երիտասարդների թիվը, ովքեր ընտրում են ուսումը շարունակել վրացական բուհերում։
«Օրինակ, իմ դասարանի յոթ երեխա ուսումը շարունակել է Թբիլիսիում։ Սակայն երիտասարդների մի մասը գնում է Ռուսաստան, մի մասն էլ մնում է գյուղում։
Դիլիսկայում երիտասարդներին ու երեխաներին հասանելի չեն շատ բաներ։ Ես առաջին անգամ դա զգացի, երբ ուզում էի տարրական դպրոցում խորությամբ նկարչություն սովորել, և մոտակայքում չկարողացանք գտնել ուսուցիչ: Դրա համար հորս միշտ գյուղից տանում էի Ախալքալաք՝ մեքենա վարելու դասերի»,- ասաց Աղավնին։
Բացի ուսանողական աշխատանք ունենալուց, նա նաև Instagram-ի իր էջն ունի, որտեղ դիմանկարներ նկարելու պատվերներ է ընդունում, ինչը նույնպես նրա եկամտի փոքր աղբյուրն է։ Նա հատկապես ակտիվ դիմանկարներ է նկարում ամռանը, երբ ավարտում է քննությունները և համեմատաբար ավելի շատ ազատ ժամանակ է մնում։ batumelebi.netgazeti.ge