Լեռնային Ղարաբաղում հումանիտար իրավիճակը ծանր է

Հայաստանը և Լեռնային Ղարաբաղը կապող Լաչինի միջանցքը դեռ փակ է, ինչը դժվարացնում է բնակիչների տեղաշարժն ու իրենց տներ վերադառնալը։ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի խոսքով՝ տարածաշրջանում հումանիտար իրավիճակը ծանր է:

Ըստ Նիկոլ Փաշինյանի՝ ապրիլի 4-ին ռուս խաղաղապահները փորձել են Գորիսից Ստեֆանակերտ տեղափոխել 27 քաղաքացու, այդ թվում՝ կանանց ու տարեցների, սակայն ապարդյուն։ Ադրբեջանական կողմի ստեղծած խոչընդոտի պատճառով մի քանի հոգի սթրեսից ուշագնաց են եղել եւ տեղափոխվել հիվանդանոց։

«Լեռնային Ղարաբաղում հումանիտար իրավիճակը շարունակում է լարված մնալ Լաչինի միջանցքի փակման պատճառով։ Լեռնային Ղարաբաղ գազամատակարարումը և էլեկտրաէներգիան դադարեցվել է: Մեկ այլ ցնցող դեպք է տեղի ունեցել նախօրեին, երբ Գորիսից Ստեֆանակերտի մեկնող մի խումբ Լեռնային Ղարաբաղի բնակիչներ կրկին թույլ չեն տվել վերադառնալ իրենց տները։Այս փաստագրված (հաստատված) պատմությունը կրկնում է այս գործի վերաբերյալ մեր նախկին հայտարարությունները, և այս իրավիճակը ավելի է սրվում Արդարադատության միջազգային դատարանի 2023 թվականի փետրվարի 22-ի որոշման լույսի ներքո, ըստ որի՝ Ադրբեջանը պետք է ձեռնարկի բոլոր միջոցները Լաչինի միջանցքի գործունեությունը ամբողջությամբ վերականգնելու համար։ Նախորդ օրվա միջադեպը ևս մեկ անգամ հաստատեց, որ միջազգային դատարանի որոշումը չի իրականացվում, և դրա համար մենք պետք է շարունակենք միջազգային, դիվանագիտական ջանքերը»,- ասաց նա։

Հայկական 1lurer հրատարակության տեղեկություններով՝ ապրիլի 5-ին ադրբեջանական զինուժը կրակ է բացել Ասկերանի շրջանում գտնվող իր սեփական հողում աշխատող խաղաղ բնակչի՝ Ռոբերտ Բեգլարյանի ուղղությամբ։

Լեռնային Ղարաբաղի ՆԳՆ-ի փոխանցմամբ՝ ժամը 16:00-ին նրանք կրակ են բացել քաղաքացիական անձի վրա, ինչի վերաբերյալ կատարվում է քննություն։

Ղարաբաղը Հայաստանի հետ կապող ճանապարհը պաշտոնապես փակել են ադրբեջանցի «էկոակտիվիստները»։ Ինչպես նաև, որպես պաշտոնական պատճառ, նրանք անվանել են ադրբեջանական կողմի` Ղարաբաղի հանքավայրերի մուտքի սահմանափակումը և այնտեղ ստեղծված էկոլոգիական խնդիրները։ Սակայն հայկական կողմը և Ղարաբաղի հայ բնակչությունը վստահ են, որ Ադրբեջանի կառավարության նպատակը ղարաբաղցիներին մեկուսացնելն է, նրանց համար հումանիտար ճգնաժամ ստեղծելը և էթնիկ զտումները։

Լեռնային Ղարաբաղի անկախությունը հռչակվել է 1990-ականների սկզբին էթնիկ հայերի կողմից, որոնք նախկինում ապրել են Լեռնային Ղարաբաղի խորհրդային ինքնավար մարզում։ Անկախությունը ոչ մի պետության կողմից չի ճանաչվել: 2020 թվականի ռազմական գործողություններից հետո շրջանի մի մասն անցել է Ադրբեջանի վերահսկողության տակ։

Միջազգային հանրությունը ճանաչում է Լեռնային Ղարաբաղը որպես Ադրբեջանի ինքնիշխան տարածքի մաս, թեև Բաքուն 1990-ականների սկզբից չի վերահսկում տարածաշրջանի մեծ մասը:
2020 թվականի աշնանը վերսկսված պատերազմից հետո Ադրբեջանն ու Հայաստանը Ռուսաստանի միջնորդությամբ ստորագրեցին հրադադարի մասին համաձայնագիր։ Այս փաստաթղթով, որը Երևանում ընդդիմության բողոքի ցույցերի պատճառ դարձավ, Բաքուն վերականգնեց Լեռնային Ղարաբաղի տարածքի զգալի մասը։ Տարածաշրջանում տեղակայված են ռուսական խաղաղապահ ուժեր։

---

---