საზღვარგარეთ სწავლა: ცხოვრების შეუდარებელი გამოცდილება
საზღვარგარეთ სწავლა უნიკალური გამოცდილებაა, რომელსაც შეუძლია სამუდამოდ შეცვალოს ახალგაზრდების ცხოვრება. სტუდენტები, რომლებიც მიდიან სასწავლებლად სხვა ქვეყანაში, აღმოაჩენენ ახალ კულტურებს, ენებს და წეს-ჩვეულებებს, ხვდებიან ადამიანებს მთელი მსოფლიოდან. ამჟამად ბევრი ნინოწმინდელი ახალგაზრდა მონაწილეობს საზღვარგარეთ სხვადასხვა სასწავლო პროგრამაში.
შაღიკ არზუმანიანი ერთ-ერთია, ვინც მონაწილეობა მიიღო Erasmus+ სასწავლო პროგრამაში. მისთვის საზღვარგარეთ სწავლა უნიკალური გამოცდილებაა, რომელმაც შეცვალა მისი ცხოვრება. პროგრამა ახალგაზრდებს საშუალებას აძლევს არა მხოლოდ მიიღონ ახალი ცოდნა და უნარები, არამედ გააფართოვონ თავიანთი მსოფლმხედველობა, დაუკავშირდნენ სხვადასხვა კულტურისა და ეროვნების ადამიანებს, გაეცნონ ახალ ტრადიციებსა და წეს-ჩვეულებებს.
ახლა შაღიკი საქართველოში შპს Concentrix Service (Georgia)-ში ოპერატორად მუშაობს. „ერასმუს+ პროგრამაზე განაცხადის შეტანამდე ამ პროგრამის ყველა პრიორიტეტი გავთვალე. ჩემთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი იყო ევროპული განათლების მიღება. მხოლოდ გერმანიაში წასვლისა და სწავლის გაგრძელების აზრმა შთამაგონა. მათ სასწავლო პროგრამას გავეცანი და შევადარე საქართველოში არსებულ სასწავლო პროგრამას. შემიძლია ვთქვა, რომ არის განსხვავებები, მაგრამ ისინი არც ისე დიდია.” – ამბობს გოგონა.
შაღიკმა გააუმჯობესა ინგლისური ენის ცოდნა. იქ ყველა ლექცია ინგლისურენოვანი იყო. ექვსი თვე სწავლობდა გერმანიაში და საზღვარგარეთ ყოფნამ მასში ბევრი რამ შეცვალა. „სხვა ქვეყანაში ცხოვრება შეიძლება ერთი შეხედვით რთულად მოგეჩვენოთ, მაგრამ როგორც კი შევეჩვიე, მივხვდი, რომ ეს გამოცდილება ფასდაუდებელი იყო. აქ ვისწავლე ყოველდღიურ ცხოვრებაში დამოუკიდებლად მოქმედება, გავხდი უფრო თავისუფალი და ნებისმიერი სახის გარემოში ადვილად ადაპტირების უნარი გამოვიმუშავე. ცოტა ხნით საზღვარგარეთ ცხოვრებამ გამხადა უფრო პასუხისმგებელი, ორგანიზებული და თავდაჯერებული. ყველა ეს თვისება ძალიან მნიშვნელოვანია როგორც პირად, ისე პროფესიულ ცხოვრებაში. ეს არის ერთ-ერთი მიზეზი, რის გამოც დამსაქმებლები უპირატესობას ანიჭებენ საერთაშორისო გამოცდილების მქონე ადამიანებს. მეორე მიზეზი, რა თქმა უნდა, არის კულტურების გაცნობა. ერთ-ერთი მიზეზი, რის გამოც სტუდენტები ამჯობინებენ ამ პროგრამას, არის შესაძლებლობა შეხვდნენ სხვადასხვა კულტურის წარმომადგენლებს. სხვა ქვეყანაში გარკვეული ხნით ცხოვრების შემდეგ ბევრს გაიგებთ ამ ქვეყნის ხალხისა და კულტურის შესახებ. ეს გამოცდილება დაგეხმარებათ ახალ გარემოსთან ადაპტირებაში და უფრო კომფორტულად იგრძნობთ თავს“.
Erasmus+ -არის ევროკავშირის პროგრამა. ის აძლევს სტუდენტებს შესაძლებლობას გაცვლითი პროგრამით ისწავლონ ევროპის სხვა ქვეყნებში ერთი ან მეტი სემესტრის მანძილზე.
Erasmus + პროგრამაში მონაწილეობისას შაღიკი შეხვდა ადამიანებს თითქმის მთელი მსოფლიოდან და მათთან კომუნიკაციამ დაეხმარა სამყაროს უკეთ გაგებაში. შაღიკი სწავლობდა გერმანიაში, ზიგენის უნივერსიტეტში, საერთაშორისო ურთიერთობებისა და პოლიტიკური მეცნიერებების ფაკულტეტზე. „განსხვავებულმა მოსაზრებებმა და შეხედულებებმა, რომლებიც შემხვედრია, გააფართოვა ჩემი ჰორიზონტი. სხვადასხვა კულტურის გაცნობამ მაიძულა შემეფასებინა ჩვენივე კულტურის ყველა ის ასპექტი, რომლისთვისაც ყურადღება ადრე არ მიმიქცევია. გარდა ამისა, საერთაშორისო ატმოსფეროში გატარებულმა დრომ მასწავლა, როგორ გადამელახა ბარიერები და უფრო ადვილად დამემყარებინა კომუნიკაცია ხალხთან. კიდევ ერთი თვისება, რომელიც ასევე მნიშვნელოვანია მომავლისთვის, არის განვითარება როგორც პიროვნული, ასევე პროფესიული. Erasmus+ გვაძლევს არა მხოლოდ საზღვარგარეთ სწავლის შესაძლებლობას, არამედ საშუალებას გვაძლევს გავიაროთ სტაჟირება, რომელიც დაგვეხმარება სამუდამოდ გავაუმჯობესოთ ჩვენი ცოდნა და პროფესიონალიზმი“.
რამდენიმე უცხო ენის ცოდნა შაღიკს კარიერულ ზრდაში დაეხმარა. ამ დროისთვის მან შეძლო სამუშაოს პოვნა და მთელი თავისი ცოდნა და უნარ-ჩვევები გამოიყენა, რაც საზღვარგარეთ სწავლის დროს შეიძინა. შაღიკის ყველა მოლოდინი გამართლდა. ამ ხნის განმავლობაში მას ჰქონდა დროც და საშუალებაც ეწვეოდა ევროპის სხვა ქვეყნებს. პროგრამა აფინანსებს ყველა ხარჯს. შაღიკი ყველა სტუდენტს ურჩევს კარგად სწავლას, ინგლისური ენის ცოდნის გაუმჯობესებას და Erasmus+-ის პროგრამაში მონაწილეობას. მათ ექნებათ შესაძლებლობა ისწავლონ საზღვარგარეთ, მიიღონ ევროპული განათლება, გაიუმჯობესონ ენის ცოდნა, ინტეგრირდნენ ახალ, ევროპულ საზოგადოებაში, გაიუმჯობესონ პროფესიული უნარები და იმოგზაურონ ევროპის ქვეყნებში.
საზღვარგარეთ სწავლა ასევე ხელს უწყობს ეთნიკურ უმცირესობებს ინტეგრაციის დროს. ახალგაზრდებს სხვადასხვა ქვეყნიდან, რომლებიც ერთად სწავლობენ, აქვთ შესაძლებლობა გაიცნონ ერთმანეთი. გარდა ამისა, მათ შეუძლიათ გახდნენ ხიდი თავიანთ ქვეყანასა და იმ ქვეყანას შორის, სადაც სწავლობდნენ და დაეხმარონ მათ შორის მეგობრული და საქმიანი ურთიერთობების განმტკიცებას.
ეკატერინა კაპლანიანისთვის ამერიკაში მოგზაურობა 2023 წელს მოულოდნელ რეალობად იქცა. ეკატერინა სამცხე-ჯავახეთის მედია ცენტრში მუშაობს და ილიას უნივერსიტეტის მაგისტრატურაზე სოციალური მუშაკის ფაკულტეტზე სწავლობს. კატერინა ამერიკაში აშშ-ის საელჩოს მიერ ორგანიზებული პროგრამის „ღია მსოფლიოს“ ფარგლებში 10 დღით გაემგზავრა. პროგრამაში საქართველოდან ხუთი გოგონა მონაწილეობდა, მათ შორის ეკატერინა კაპლანიანი, რომელიც ეროვნული უმცირესობის წარმომადგენელია. „გადაცემის შესახებ სოციალურ ქსელში შევიტყვე და გადავწყვიტე მონაწილეობა მიმეღო. თუმცა არ ველოდი, რომ მიმიღებდნენ. გადაცემის თემა იყო ინკლუზია, რომელიც მოიცავდა ეთნიკურ უმცირესობებს და შშმ პირებს. გადავწყვიტე მეცადა. სხვადასხვა პროგრამებში მონაწილეობა ხელს უწყობს ადამიანის მსოფლმხედველობის გაფართოებას“.
ეკატერინას განსაკუთრებული მოლოდინი არ ჰქონდა, არც უფიქრია, რომ ამერიკაში წავიდოდა. თუმცა, ეს მოგზაურობა მისთვის პროდუქტიული გახდა და დაინტერესდა, როგორ მუშაობენ საზოგადოებასთან, მათ შორის მოხუცებთან და შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირებთან. „პროგრამამ მომცა მოტივაცია, რომ იქაური გამოცდილების საფუძველზე აქ, საქართველოში უფრო აქტიურად მემუშავა. მაგალითად, ჩვენს ნინოწმინდის მუნიციპალიტეტში შშმ პირებთან არ მუშაობენ, რაც ძალიან ცუდია. ამერიკაში ასეთ ადამიანებთან ვმუშაობდით სპეციალური პროგრამებით, რაც მათ განვითარებაში ეხმარება“. კატერინას სურს გამოიყენოს იქ მიღებული ცოდნა საკუთარ მუნიციპალიტეტში, რათა საზოგადოებაში ბევრი რამ შეცვალოს უკეთესობისკენ, რათა ამან სარგებელი მოუტანოს თითოეულ მოქალაქეს. კატერინა ახლა სავსეა თავდაჯერებულობით და არ ეშინია ახალი სტრატეგიების მოსინჯვის. მას სურს ევროპაში წასვლა და იქ სწავლის გაგრძელება, რათა ნახოს, რეალურად როგორ ცხოვრობენ ევროპის ქვეყნებში.
სახლში დაბრუნება ასევე შეიძლება იყოს გამოწვევა ახალგაზრდებისთვის, რადგან მათ უნდა შეეგუონ ახალ პირობებს და გამოიყენონ თავიანთი ცოდნა და უნარები რეალურ ცხოვრებაში. თუმცა, მათ შეუძლიათ თავიანთი ქვეყნის განვითარებაში წვლილი შეიტანონ ახალი ცოდნისა და ტექნოლოგიების გამოყენებით, რომლებიც მიიღეს საზღვარგარეთ. საზღვარგარეთ სწავლა მართლაც უნიკალური გამოცდილებაა, რომელსაც შეუძლია სამუდამოდ შეცვალოს ახალგაზრდების ცხოვრება.
როგორ ეხმარება ევროპაში ვიზიტი ადამიანს მსოფლმხედველობის გაფართოებაში და ცოდნის გაუმჯობესებაში? სხვა ქვეყნების მონახულება ერთ-ერთი ყველაზე საინტერესო და საგანმანათლებლო მოგზაურობაა. ეს არა მხოლოდ ახალი კულტურის და ტრადიციების გაცნობაში გვეხმარება, არამედ საშუალებას გვაძლევს უკეთ გავიგოთ ჩვენი სამყარო და ჩვენი ადგილი მასში.
ბევრ ადამიანს, ვინც ევროპას სტუმრობს გაცვლითი პროგრამით, აქვს შესაძლებლობა სხვა კულტურები აღმოაჩინოს, ისწავლოს უცხო ენებზე და განვითარდეს პიროვნულად და პროფესიულად.
საზღვარგარეთ სწავლის შემდეგ სამშობლოში დაბრუნება ასევე მნიშვნელოვანი ეტაპია ახალგაზრდების ცხოვრებაში. ისინი ბრუნდებიან ახალი ცოდნით, გამოცდილებითა და უნარებით, რომელთა გამოყენება შეუძლიათ პროფესიულ საქმიანობასა და ყოველდღიურ ცხოვრებაში.
24 წლის ჯივან მკრტჩიანი, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის იურიდიული ფაკულტეტის სტუდენტია, მონაწილეობა აქვს მიღებული ევროპის სხვადასხვა ქვეყანაში მრავალ საგანმანათლებლო პროგრამაში. მან, შაღიკ არზუმანიანის მსგავსად, თქვა, რომ მსგავსი პროგრამები ბევრს იძლევა – კულტურის გაცნობას, ადამიანებთან ურთიერთობას, ახალ ცოდნასა და პრაქტიკას, ასევე ინგლისური ენის ცოდნის გაუმჯობესებას.
ჯივანმა მონაწილეობა მიიღო ბევრ სასწავლო პროგრამაში ევროპაში. პირველი პროგრამა იყო ევროკავშირის საბჭო, რომლის თემაც იყო ხელოვნური ინტელექტი, სადაც ისაუბრეს ადამიანის უფლებებზე ქალაქ ბუდაპეშტში. მეორე პროგრამა იყო თემაზე კლიმატის ცვლილება, უნგრეთში ქალაქ კრაკოვში Erasmus + პროგრამის ფარგლებში. ასევე მონაწილეობა მიიღო პოლონეთსა და საფრანგეთში სასწავლო პროგრამებში დეზინფორმაციის თემაზე.
ჯივანის თქმით, ასეთი პროგრამები ბევრს იძლევა, პირველ რიგში, ქვეყნის კულტურას ეცნობი, ახალ ადამიანებთან ურთიერთობ. ეს ყველაფერი მხოლოდ დადებით ემოციებს იძლევა. ჯივანმა პროგრამების შესახებ ინტერნეტში შეიტყო. „ინგლისურთან დაკავშირებით არანაირი პრობლემა არ მქონია. იმ ადამიანებს, რომლებსაც აქვთ ენის ბარიერი, არ შეუძლიათ მონაწილეობა მიიღონ ასეთ პროგრამებში. ამიტომ, ენის ცოდნა ძალიან მნიშვნელოვანია“.
მიღებულ ცოდნას ადგილზე იყენებს. ის ახალგაზრდებს ხვდება და გამოცდილებას უზიარებს, რათა მათაც მიიღონ მონაწილეობა პროგრამებში. ჯივანის თქმით, მას შემდეგ, რაც მან ევროპის სხვადასხვა ქვეყანა მოინახულა, მისი შეხედულება ცხოვრებაზე შეიცვალა. „მინდა შევცვალო ჩემი ქვეყანა თავისუფლების შემოღებითა და ადამიანებს შორის ურთიერთობების გაუმჯობესებით. ჩვენს სოფელში არ არის საკმარისი ახალგაზრდული ცენტრები, ადგილები, სადაც ტარდება სიმღერის, ცეკვის, ხატვისა და სპორტის გაკვეთილები, რათა ახალგაზრდები აქტიურად იყვნენ ჩართული კულტურულ და სპორტულ ცხოვრებაში.” – ამბობს ის.
ახლა ჯივანი მუშაობს სამაგისტრო ნაშრომზე და პარალელურად მუშაობს 112-ის ოპერატორად.
ამგვარად, ჯივან მკრტჩიანი, შაღიკ არზუმანიანი და ეკატერინა კაპლანიანი არიან ნათელი მაგალითი იმისა, თუ როგორ შეუძლიათ ახალგაზრდებს საზღვარგარეთ მიღებული ცოდნა და გამოცდილება გამოიყენონ თავიანთ ქვეყანაში ცხოვრების გასაუმჯობესებლად. საერთაშორისო გამოცდილება შეიძლება სასარგებლო იყოს პროფესიულ ცხოვრებაში, რადგან დამსაქმებლები უპირატესობას ანიჭებენ ასეთი გამოცდილების მქონე ადამიანებს. გარდა ამისა, სხვადასხვა კულტურის წარმომადგენლების გაცნობით, სტუდენტებს შეუძლიათ ბევრი რამ გაიგონ სხვა ქვეყნების ხალხისა და კულტურის შესახებ, რაც დაეხმარება მათ ახალ გარემოსთან ადაპტაციაში.
Opinion, pooling and voting
