Ինչու դիմորդները չեն կողմնորոշվում մասնագիտության ընտրության հարցում

Յուրաքանչյուր մարդու կյանքում գալիս է մի պահ, երբ նա պետք է ընտրի այն ճանապարհը, որը ցանկանում է գնալ:

Ավագ դպրոցում և ավարտելուց հետո դիմորդները կանգնում են կարևոր հարցերից մեկի առաջ. Ի՞նչ մասնագիտություն ընտրել. Այսօր կան բազմաթիվ մասնագիտություններ, որոնցով կարելի է զբաղվել, բայց դրանց թվի աճի հետ երիտասարդների շրջանում նույնպես մեծանում է անորոշությունը։

Նինոծմինդայի մունիցիպալիտետում վերջին տարիներին աճել է իրենց ընտրած մասնագիտությունը/ֆակուլտետը համալսարաններում փոխողների թիվը։ Դա պայմանավորված է բազմաթիվ արտաքին և ներքին գործոններով, որոնք ազդում են մարդու վրա: Փորձեցինք պարզել, թե որոնք են այդ գործոնները և ինչպես են դրանք ազդում դիմորդների վրա:

Նինոծմինդայից Լիանա Խմալաձեն և Ախալքալաքից Քրիստինա Օքրոյանն այն ուսանողներից են, ովքեր դեռևս չեն կարողանում կողմնորոշվել մասնագիտության հարցում։ Լիանան այժմ սովորում է անգլերենի ֆակուլտետում, սակայն ցանկանում է փոխել մասնագիտությունը։ «Ընդունվելիս ես չհասկացա, թե ինչ եմ ուզում անել ապագայում և ընտրեցի այն մասնագիտությունը, որն ինձ խորհուրդ տվեցին»:

Քրիստինան այժմ սովորում է SJSU-ի քոլեջում՝ համակարգչային տեխնոլոգիաների ֆակուլտետում: Նա իրեն փորձել է տարբեր բնագավառներում, այդ թվում՝ մեդիա և լեզվաբանություն։ «Ի սկզբանե ուզում էի իրավաբանական ֆակուլտետ ընդունվել, բայց ժամանակի ընթացքում հասկացա, որ դա այն մասնագիտությունը չէ, որն ինձ պետք է։ Այժմ մտքումս 3 մասնագիտություն կա, լրագրություն , համակարգչային տեխնոլոգիաներ և թարգմանիչ»:

ԹՊՀ հոգեբանության ուսանող Գոհար Աղջոյանի խոսքով, բոլոր ուսանողները բախվում են այս խնդրին. «Ես ինքս ստիպված էի անցնել սրա միջով: Մանկուց բոլորն ասում էին, որ ես կարող եմ լավ ուսուցիչ դառնալ, և ես ինքս հավատում էի դրան։ Սակայն, երբ սովորեցի նախապատրաստական (զրոյական) կուրսում, հասկացա, որ բոլորովին այլ հետաքրքրություններ ունեմ և, լսելով իմ ներքին ձայնը, որպես ապագա մասնագիտություն ընտրեցի հոգեբանությունը»,- ասում է Գոհարը։

Հարցին, թե ինչու ուսանողներն ու դիմորդները չեն կարողանում կողմնորոշվել իրենց ապագա մասնագիտության ընտրության հարցում, Գոհարը պատասխանեց, որ դրան նպաստող բազմաթիվ գործոններ կան.

Խորհուրդներ մեծերից.
Շատ հաճախ չափահաս, ավելի փորձառու սերունդը խորհուրդ է տալիս ուսանողներին ընտրել այս կամ այն մասնագիտությունը։ Նինոծմինդայի և ընդհանրապես Ջավախքի դեպքում սա հիմնականում ուսուցչի, բժշկի, բանկիրի և այլնի մասնագիտությունն է։ Եվ շատ հաճախ, աշակերտի փոխարեն, մեծահասակներն են որոշում մասնագիտության ընտրությունը։
Մասնագիտությունը ժառանգաբար.
Շատերը գնում են իրենց ծնողների հետքերով, բայց շատ դեպքերում դա նրանց դուր չի գալիս, և նրանք չեն ցանկանում զբաղվել այս գործով: Սակայն դարձյալ դրսի ազդեցության ու առաջարկի պատճառով ընտրում են ծնողների մասնագիտությունը։
Անորոշություն բարոյականության մեջ.
Ուսանողները չեն կարող որոշել, թե ինչով են սիրում զբաղվել մասնագիտորեն: Սա ունի իր շատ լուրջ պատճառները։ Դա կախված է կրթության որակից կամ սոցիալական այլ պայմաններից։ Օրինակ՝ տրանսպորտի հետ կապված խնդիրների պատճառով շատերը չեն կարողանում լքել իրենց գյուղերը, ուստի չեն կարող մասնակցել շարունակական հանդիպումներին, տարբեր ոլորտներում թրեյնինգներին։ Այնուամենայնիվ, դպրոցները դեռևս կարևոր դեր են խաղում այս հարցում։

Օրինակ՝ շատ երկրներում կրթական համակարգը նպատակաուղղված է իրական կյանքին նախապատրաստվելու համար։ Ուսանողները աշխատում են գործնական խնդիրների լուծման վրա և սովորում են գործնականում կիրառել գիտելիքները: Բրիտանական դպրոցներն ունեն անհատական, սոցիալական և առողջապահական կրթության առանձին ծրագիր։ Եվրոպական դպրոցներում կրթությունը հիմնված է անհատական մոտեցման վրա: Ուսանողները ծանոթանում են բոլոր առարկաներին, այնուհետև ընտրում իրենց ապագա մասնագիտության համար անհրաժեշտ առարկաները։ Պարապմունքներն անցկացվում են 12-15 հոգանոց փոքր խմբերով, որպեսզի բոլորը ժամանակ ունենան թեման սովորելու։ Ուսուցիչները դառնում են ուսանողների համար դաստիարակներ և օգնում որոշել կարիերայի և կյանքի նպատակները:

Հեղինակավոր մասնագիտություն.
Արտաքինից շատերն ապագա ուսանողներին առաջարկում են այս պահին պահանջված մասնագիտություններ՝ չհասկանալով, որ այս մասնագիտությունը կարող է ընդհանրապես վերանալ մեկ տարի, 2 կամ երեք տարի հետո։

«Ես կարծում եմ, որ յուրաքանչյուր մարդ պետք է ընտրի իր ապագան։ Երբեմն կարելի է և անհրաժեշտ է հաշվի առնել ուրիշների կարծիքներն ու խորհուրդները, բայց մենք ինքներս պետք է որոշումներ կայացնենք»,- ասում է Գոհարը։