Ինչու է պետք սահմանափակել մինչև 14 տարեկաններին սմարթֆոն օգտագործելը
Սմարթֆոնը առօրյա կյանքի «կենսական» տարր է։ Դրանից կախվածությունը, ինչպես նաև անխուսափելի հետևանքները ի հայտ են գալիս ցանկացած տարիքում։ Կլինիկական հոգեբան Ստանիսլավ Սամբուրսկին պատմել է, թե ինչու է այդքան կարևոր դեռահասին զրկել այս անվերահսկելի «ուրախությունից»:
«Գաջեթներից կախվածությունն առաջանում է տարբեր պատճառներով։ Դրանցից առաջինը հեռախոսի հետ վաղաժամ ծանոթությունն է: Հոգնած և ընդմիջում ցանկացող ծնողները երեխային տալիս են «զվարճալի» խաղալիք, նա խորասուզվում է դրա մեջ և ոչ մեկին չի անհանգստացնում։ Ծնողներն առանց գիտակցելու երեխային զրկում են մեծանալու և աշխարհը ուսումնասիրելու հնարավորությունից: Երեխան կարող է մեքենա պատրաստել պլաստիլինից միայն մեծահասակի հետ, ով կսովորեցնի նրան դա անել: Անվերջ տեսահոլովակներն ու օնլայն խաղերը երեխային արագ էնդորֆին են տալիս՝ հաճույքի հորմոն, և նրա մոտ ձևավորում է ոչ քիմիական կախվածություն։ Նման իրավիճակում տարօրինակ է մեղադրել դեռահասներին առանց սմարթֆոնների ապրելու համար։ Նրանց ծնողները են դրդել նրանց»,- պարզաբանել է փորձագետը:
Հոգեբանի խոսքով՝ շատ ծնողներ ձգտում են լավագույնը «ներդնել» իրենց երեխաների մեջ և գրանցել բոլոր տեսակի խմբակներում։
«Ավելորդ ծանրաբեռնվածությունը նրանց զրկում է հասակակիցների հետ կենդանի շփումից: Առողջ հաղորդակցությանը փոխարինում է հեռախոսը՝ խաղերով, զվարճալի տեսանյութերով և չաթերով։ Ավելի վատ, երբ դա տեղի է ունենում անկողնում: Դեռահասը քնելու փոխարեն ժամերով թարմացնում է բովանդակությունը։ Որպես կանոն, ինտերնետում շփվելը պայմանավորված է իրական հետաքրքրությունների բացակայությամբ»,- ընդգծել է Սամբուրսկին:
Սմարթֆոնին անցնելու երրորդ պատճառը հասակակիցների հետ շփվելու դժվարություններն են։ Առցանց նամակագրության մեջ խայտառակություն չկա, պետք չէ զրուցակցի աչքերին նայել, կարող եք մտածել պատասխանի մասին կամ ընդհանրապես խուսափել դրանից։ Եթե հաղորդակցությունը չստացվեց, արգելափակում ես և մոռանում դրա մասին:
«Ծնողների հետ շփման բացակայությունը, համատեղ ակտիվ հանգիստը և իրական տպավորությունները մեզ դրդում են այն փնտրել էկրանին։ Ինտերնետային կախվածությունը կարելի է ճանաչել հետևյալ նշաններով. այլ հետաքրքրությունների բացակայություն, ակադեմիական կատարողականի անկում, անքնություն, դյուրագրգռություն, պարանոցի և մեջքի ցավեր, մշուշոտ տեսողություն, հիգիենայի և սննդի անտեսում»,- հավելել է հոգեբանը:
Գաջեթներից կախվածությունն անխուսափելիորեն հանգեցնում է սոցիալական կյանքի, մտավոր և ֆիզիկական վիճակի վատթարացման։ Մարդն անընդհատ հեռախոսը ձեռքին է պահում, արձագանքում ցանկացած հաղորդագրության/ծանուցման և մտնում վիրտուալ աշխարհ։ Մարդը նվազագույնի է հասցնում մարդկանց հետ շփումը. այն, ինչ նախկինում խոսվում էր անձամբ, այժմ քննարկվում է չաթերում, որոնք միշտ չէ, որ անվտանգ են:
Opinion, pooling and voting
