Երեխաների հոգեբանական տրավմայի հիմնական պատճառները
Երեխան կարող է հոգեբանորեն տրավմայի ենթարկվել մորից երկար բաժանվելուց կամ ծնողներից մեկի կամ երկուսի ուշադրության պակասից, ասում է առաջատար հոգեբան Մարինա Բասմանովան: Նա Lente.ru-ի հետ զրույցում նշել է երեխաների մոտ նմանատիպ խնդիրների այս և մի քանի այլ պատճառներ:
Բասմանովան նախազգուշացրել է, որ երեխայի մոտ կարող է առաջանալ մերժման տրավմա, եթե նա վաղ մանկության շրջանում չստանա ծնողական խնամք: Ուշադրության պակասը և անտարբերությունն այս դեպքում առավել հաճախ պայմանավորված են մոր հետծննդյան դեպրեսիայով։
Ծնողների հաճախակի երկարատև բացակայությունը տանը ևս կարող է տրավմայի ենթարկել երեխային։ Ավելին, այս բնույթի էմոցիոնալ դիսկոմֆորտը հիմնականում հանդիպում է դպրոցականների մոտ, նշել է հոգեբանը։
«Եթե մայրը միշտ կողքին չի եղել, իսկ երեխային մեծացրել են տատիկն ու պապիկը, նրա մոտ կարող է առաջանալ թերարժեքության բարդույթ և ինքնավստահության պակաս»,- ասել է հոգեբանը:
Բասմանովան հոգեբանական տրավմայի ևս մեկ պատճառ է նշել ծնողների կողմից երեխային մերժելը: Հոգեբանը նշել է, որ նման դեպքերում զայրացած ծնողները կարող են վախեցնել իրենց երեխաներին՝ ասելով, թե մանկատուն կուղարկեն։ Արդյունքում նրանք պետք է իրենց ավելի լավ պահեն հորն ու մորը հաճոյանալու համար, սակայն դրա պատճառով նրանք անընդհատ իրենց անցանկալի են զգում։ Նույն իրավիճակը տեղի է ունենում, երբ մեծահասակները չեն հասկանում իրենց երեխայի իրական կարիքները:
«Ծնողները կարող են վնասել իրենց երեխային՝ փորձելով իրացնել իրենց նրա միջոցով: Այս դեպքում մեծերը փորձում են նրան ստիպողաբար մեծացնել որպես հանճար և առաջնորդ, բայց նրանք ստանում են հարմար երեխա՝ գերազանցիկության բարդույթով կամ բռնակալ, ով ի վիճակի չէ ընդունել անգամ ամենաչնչին ձախողումը»,-ասել է նա:
Lenta.ru-ի զրուցակիցը նաև նշել է, որ ցանկացած տարիքի երեխայի անհրաժեշտ է ապահովության զգացում։ Երբ այն չկա, և մեծահասակները մշտապես մեղադրում են իրենց երեխային բոլոր խնդիրների համար, հոգեկան խանգարման ի հայտ գալն անխուսափելի է։
Ծնողների տարբեր ռազմավարությունները դաստիարակության հարցում ևս կարող են վնասել նաև երեխային։
«Պայմանականորեն մայրը թույլ է տալիս, հայրը՝ արգելում։ Արդյունքն այն է, որ երեխան փշրված հոգեկան աշխարհ ունի, և նա երբեք չի իմանա, թե ինչ է ուզում և ինչին է պետք ձգտել»,- պարզաբանել է մասնագետը։
Եզրափակելով՝ հոգեբանը նշել է, որ լավ ծնողներն աջակցում են երեխայի ապահով կապվածությունն իրենց նկատմամբ։ Նրանք ասում են.
«Ես այստեղ եմ, ես կօգնեմ, եթե իմ օգնության կարիքը լինի»:
Նրանք նաև երեխային սովորեցնում են անկախություն, զգացմունքներն առանց ամաչելու արտահայտելու կարողություն, ինքնավստահություն և անկեղծություն:
«Դուք պետք չէ երեխային դաստիարակեք, այլ օրինակ եղեք նրա համար։ Եվ, իհարկե, պետք է դիմել հոգեբանի օգնությանը, եթե ընտանիքում ինչ-որ բան «լավ չի ընթանում», – ամփոփել է Բասմանովան:
Opinion, pooling and voting
