
Cedars-Sinai հետազոտողների գլխավորած ուսումնասիրությունը ՔՈՎԻԴ-19 համավարակի ընթացքում հայտնաբերել է խրոնիկական մարսողական խանգարումների, մասնավորապես՝ գրգռված աղիքի համախտանիշի զգալի աճի։
Neurogastroenterology & Motility բժշկագիտական հանդեսում հրապարակված հետազոտության արդյունքներն ընդգծում են համավարակին առնչվող սթրեսի և աղիք-ուղեղ առանցքի միջև հնարավոր կապը։
Այնպիսի վիճակներ, ինչպիսին գրգռված աղիքի համախտանիշը և խրոնիկական իդիոպաթիկ փորկապությունն են, որոնք հայտնի են նաև որպես աղիք-ուղեղ հաղորդակցության խանգարումներ, տարածված ստամոքս-աղիքային խանգարումներ են, որոնք առաջանում են աղիքի և նյարդային համակարգի միջև բարդ փոխազդեցություններից:
Որոշ գնահատականներով՝ Միացյալ Նահանգների բնակչության գրեթե 40%-ի շրջանում ախտորոշվում է աղիք-ուղեղի առնվազն մեկ խանգարում, ինչն այդ հիվանդությունները առողջապահական բեռի և կյանքի որակի նվազման հիմնական աղբյուր է դարձնում։
Վիրուսային վարակի և մարսողական համակարգի առողջության միջև կապն ավելի լավ հասկանալու համար հետազոտողները վերլուծել են ԱՄՆ-ում ավելի քան 160 հազար 2020 թվականի մայիսից մինչև 2022 թվականի մայիսը անցկացված ազգային առցանց հարցմանը մասնակցած չափահասների տվյալները։
Մասնակիցները մարսողական համակարգի ախտանիշներին, հոգեկան առողջությանը և կենսակերպի փոփոխություններին վերաբերող մանրամասն հարցաթերթիկներ են լրացրել։
Ժամանակի ընթացքում արձագանքները հետևելով՝ հետազոտողները հայտնաբերել են աղիքային համակարգին առնչվող առողջական խնդիրների կայուն աճ, որը սկսվել է համավարակի վաղ շրջանում և շարունակվել է ամբողջ հետազոտության ընթացքում։
Հիմնական արդյունքները ցույց են տվել, որ՝
ԱՄՆ չափահասների շրջանում գրգռված աղիքի համախտանիշի դեպքերը 2020 թվականի մայիսի 6%-ից 2022 թվականի մայիսին աճել են 11%-ով։
Խրոնիկական իդիոպաթիկ փորկապության դեպքերի թիվը փոքր-ինչ աճել է՝ 6,0%-ից հասնելով 6,4%-ի։
Հետազոտողները նշել են, որ IBS-ի մասին հաղորդած չափահասների շրջանում ամենատարածվածը խառը գրգռված աղիքի համախտանիշ -ն էր՝ գրգռված աղիքի համախտանիշի ենթատեսակ, որի դեպքում մարդն ունենում է և՛ փորլուծություն, և՛ փորկապություն:
Հետազոտողները ֆունկցիոնալ ստամոքս-աղիքային խանգարումների այլ տեսակների զգալի աճ չեն նկատել։