Նինոծմինդայի մունիցիպալիտետի դաշտերում ամեն քայլափոխի կարելի է հանդիպել այս բույսին:
Այս բույսը հայտնի է վնասակար հատկությամբ: Հայտնի է, որ այս բույսի հյութը հպվելով մարդու մաշկին, այրվածք է առաջացնում, այն էլ ոչ թեթև այտուցով, այլ առաջացնում է երրորդ աստիճանի խորը այրվածք: Հայտնի են նաև դեպքեր, երբ մանկահասակ երեխաների մոտ այս բույսով այրվելու դեպքերը մանկահասակ երեխաների մոտ ավարտվել է մահվան ելքով:
Առաջին օգնություն բույսի հետ շփվելուց հետո, ինչպես բուժել բշտիկները, ինչպես ազատվել մոլախոտից։
Հսկայական բույսի վտանգը կայանում է նրա հյութի մեջ, որն առկա է բույսի բոլոր մասերում: Հեղուկը պարունակում է թունավոր քիմիկատներ, որոնք կոչվում են ֆուրանոկումարիններ, որոնք ուլտրամանուշակագույն լույսի ազդեցության տակ ծանր այրվածքներ են առաջացնում: Նույնիսկ երբ ցավոտ բշտիկները անհետանում են, անդառնալի սպիները մնում են:
Որտեղ կարող եք այրվել
Բույսը հանդիպում է մարգագետիններում, դաշտերում, ճանապարհների երկայնքով, զբոսայգիներում և տնային այգիներում: Այս վայրերից որևէ մեկում հեշտությամբ կարող եք այրվածք ստանալ մարմնի այն մասերում, որոնք չեն ծածկված հագուստով:
Հաճախ միայն թեթև ցավոտ, և երբեմն բավականին ծանր վնասվածքները կարող են ի հայտ գալ հյութի հետ շփումից հետո 48 ժամվա ընթացքում: Ամենից հաճախ անհանգստությունը սկսում է 15 րոպե անց։
Մարմնի ցանկացած մաս կարող է ազդել հյութի տոքսիններից, սակայն հատկապես խոցելի են ձեռքը, մեջքը, ոտքերը, դեմքը և, մասնավորապես, աչքերը։ Վնասի ծանրությունը կախված է նրանից, թե հյութով խոնավացած մաշկի տարածքը որքան ժամանակ է ենթարկվել արևի:
Որքանո՞վ են վտանգավոր այրվածքները:
Պետք է նկատի ունենալ, որ այրվածքն առաջանում է ոչ թե բուն հյութից, այլ արևի ճառագայթների պատճառով։ Որքան մեծ է մաշկի տարածքը, որի վրա ընկել է մոլախոտի հյութը, և որքան երկար է մարդը գտնվում արևի տակ, այնքան ավելի վտանգավոր և ընդարձակ են վնասվածքները: Ավելին, կարող են վնասվել նաև աչքերի և շնչուղիների լորձաթաղանթները։
Այրման փուլեր
Այրվածքից հետո մաշկի վրա հայտնվում են ախտահարման մի քանի փուլերի ախտանիշներ, որոնցից յուրաքանչյուրը պահանջում է առանձին բուժում. Այրվածքի դեպքում մարդը զգում է քոր , այրոց, կարմրություն; բշտիկներ; այտուցվածություն և հոդերի շարժունակության խանգարում:
Բարդություններ
Առաջացած այրվածքները քիմիական են և շատ դժվար բուժելի: Բարդությունները ներառում են մաշկի թարախային-նեկրոտիկ փոփոխություններ, ժամանակավոր կամ մշտական կուրություն, կոնյուկտիվիտ, սրտխառնոց, փսխում և գլխացավ:
Երբեմն հիվանդները նույնիսկ պահանջում են մաշկի փոխպատվաստման ընթացակարգ: Այրվածքների սպիները պահպանվում են մինչև վեց տարի, իսկ ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման զգայունությունը տարիներ շարունակ, ուստի արևապաշտպան քսուքը կարևոր է:
Առաջին օգնություն
Թունավոր բույսի հետ շփվելուց հետո պետք է. հեռացնել հյութը հնարավորինս արագ թղթե անձեռոցիկով առանց հպվելու; լվանալ մաշկի տուժած տարածքը սառը ջրով և օճառով; կիրառել հակասեպտիկ, յուղել ցանկացած քսուքով այրվածքների բուժման համար, կիրառել վիրակապ; հանել հագուստը և լվանալ դրանք; խուսափել բնական կամ արհեստական լույսի ազդեցությունից մաշկի տուժած տարածքներում, կրել ձեռնոցներ, տաբատներ, երկարաթև վերնաշապիկ առնվազն 48 ժամ:
Եթե հյութը հայտնվում է աչքերի մեջ.
աչքերը մանրակրկիտ լվանալ մաքուր ջրով առնվազն տասը րոպե; կրեք մուգ ոսպնյակներով արևային ակնոցներ: Հնարավորինս շուտ դիմեք բժշկի:
Կարևոր է ույսին հպվելուց հետո չշփոթվել և արագ ձեռնարկել ճիշտ միջոցները: Սրանից է կախված այրվածքի բարդությունների ծանրությունը:
Ինչպես բուժել այրվածքը
Այրվածքների բուժման համար օգտագործվում են նույն միջոցները, ինչ մաշկի ցանկացած ջերմային վնասվածքի դեպքում։
Ընդհանուր առմամբ, կան ավելի քան 40 տեսակի Բորշևիկ Սոսնովսկի (Heracleum sosnowskyi) : Բույսն առաջին անգամ հայտնաբերվել է Կովկասում և այնտեղից սկսել տարածվել։ Պատերազմից հետո ուտելու բան չկար, իսկ բնակչությանը մսով կերակրելու համար անհրաժեշտ էր անասուններին կերակրել։ Սրա համար անհրաժեշտ էր կանաչ զանգված։ Իսկ այս բույսը հսկա տերևներ ունի։ Կենդանիները դրանք ուտում են մեծ ախորժակով։ Բայց, ինչպես պարզվեց, նրանք նույնպես տառապում են դրանից, ինչպես մարդը: